Ter inleiding
Bij het lezen van de titel van dit kleine artikel zal er bij een aantal hobbytuinders waarschijnlijk een lichtje gaan branden.
Mogelijks hebben sommige lezers er al mee te maken gehad, in min of meerdere mate en voornamelijk in het bovenste deel van de tomatenplant (de jongste bladeren dus).
Misschien is na verloop van tijd het verschijnsel geleidelijk aan verdwenen en heeft men er feitelijk geen last van gehad. In dat geval heb je geluk gehad want het kon veel slechter aflopen voor uw plant. Dat ondervond ik in 2008 dubbel en dik.
Dit artikeltje geeft aan wat mogelijke oorzaken kunnen zijn van de paarsverkleuring van de jonge bladeren en welke maatregelen en voorzorgen er kunnen genomen worden.
Omdat, bij mijn weten, in de literatuur of op internet, het verschijnsel nog niet besproken is, heb ik mijn ondervinding met de lezer(s) van “plantaardig.com” willen delen.
Het probleem
Ruime tijd geleden (in de loop van 2007) kwam het verschijnsel ter sprake. Luc Dedeene had tijdens een bezoek aan een volkstuin, het verschijnsel opgemerkt en vroeg zich af of dit in mijn teelt ook het geval was. Bij nader onderzoek op mijn buitentomaten waren, in beperkte mate, paars wordende bladeren te vinden op een paar planten aan de rand van het teeltbed.
Tijdens het opkweken van het plantgoed had ik ten andere al geconstateerd dat de stengels van het plantgoed soms lichtpaars kleurden na een periode van koude tijdens het opkweken.
Luc en ikzelf waren, gezien het feit dat de teelt gebeurde in een koude periode, van oordeel dat het verschijnsel te maken had met koude.
Vandaag moet ik concluderen dat inderdaad lage temperaturen tijdens de teelt de oorzaak is maar eveneens koude wind of langdurige tocht waaraan de tomatenplant blootgesteld wordt
Sinds onze eerste conclusie in 2007 heb ik,telkens ik een tomatenteelt van een andere hobbytuinder kon bezoeken,aandachtig nagegaan of het verschijnsel nog te vinden was en dit bleek het geval…
Al naargelang de ernst van de aantasting gaat het over paars wordende bladeren (beginnend aan de onderkant van het blad) van het bovenste deel van de plant (de meest recente bladeren dus) of slechts enkele kleinere jonge blaadjes in de kop van de plant.
Ik vond het verschijnsel terug in volgende gevallen:
- In de kop van de buitenste planten van een buitenteelt(onbeschermd) van mijzelf en een bevriende hobbytuinder. Dit was in 2007. Het ging hier telkens om een aantasting van de buitenste planten van het bed die, weliswaar in volle zomer, regelmatig blootgesteld waren aan koude NO-wind.
- Op één plant van een kasteelt bij een andere collega. De plant bevond zich achteraan de kas waar de collega een ventilator liet draaien wanneer het echt héél warm werd. Bij nader inzien zag ik de plant, telkens de ventilator draaide, met de bladeren wuiven. Tocht dus tijdens een zonnige periode.
- Bij mijzelf op bijna alle niet-geënte tomatenplanten van de onbeschermde buitenteelt. Het betrof nog steeds hetzelfde perceel dat sterk onderhevig was aan de kwalijke NO-wind en de lage temperaturen van het teeltseizoen 2008. Omdat het slechte weer zo lang aanhield, gingen de meeste buitenteelt-planten (Hobby F1) in een bijna volledige groeistop en moest ik al heel vlug aftoppen en was de productie laag. Eigenaardig genoeg bleken 7 geënte planten daar echt duidelijk minder last van te hebben terwijl ze evengoed in dezelfde omstandigheden groeiden.
- Bij mijzelf in 2008, op een niet geënte potplant(Hobby F1),die dicht bij de ingangsdeur van de kas stond. Tocht dus. De plant ging uiteindelijk ook in volledige groeistop. Het bovenste deel (30 tot 40 cm) van de plant was aangetast. Alle andere bladeren verloren de blank die typisch is voor een gezonde plant. De tomaten tot en met de 3de tros dikten niet meer aan en werden op het eind van het seizoen onrijp geoogst.
Om het verschijnsel, in zijn ergste vorm, duidelijk te illustreren zijn 3 foto’s van deze potplant toegevoegd.
* De eerste foto is genomen in de kas op 20/06/08 toen de plant nog in volle groei was t.t.z. 3 trossen met tomaten en 4de bloementros in ontwikkeling.
* De tweede foto dateert van 13/07/08 en toont de volledige plant na verwijdering uit de kas.
* De derde foto dateert eveneens van 13/07/08 en is een detailfoto van het bovenste deel van de plant
Conclusies
Algemeen
* Het verschijnsel kan heel beperkt en nauwelijks merkbaar zijn en weinig invloed hebben op de groei van de plant; er zal misschien een minimale groeivertraging geweest zijn maar een gezonde plant zal daar zonder moeite doorheen groeien.
* Blijkbaar zijn ook kastomaten gevoelig voor het verschijnsel. Eigenlijk niet zo verwonderlijk omdat bij het opwekken van tocht door ventilators of door het maken van “tochtbanen” door het openen van vensters en deuren, men grote temperatuurschokken teweegbrengt voor het gebladerte van de planten. Daarenboven wordt de bladvochtigheid dunkt mij sterk beïnvloed in de kas-omgeving door tocht.
* Dat de geënte planten in de buitenteelt daar blijkbaar minder last van hadden zal wel te maken hebben met de groeikracht van het wortelgestel en het recuperatievermogen van deze planten. Alhoewel geënte planten normaal gezien terug te vinden zijn in een kas-omgeving, hebben ze, naast hun resistentie tegen wortelziekten, ook een nog een bijkomende waarde bij de openlucht-teelten.
* In elk geval heeft het probleem naast pure lage temperaturen ook duidelijk te maken met langdurige tocht (zelfs in de kas). Indien tegelijkertijd ook nog de watergift (door langdurige regen) buiten proportie is, kan het recuperatievermogen van de plant alleen maar kleiner worden…
Maatregelen en voorzorgen ter voorkoming van het probleem
– In de kas-omgeving
* Vermijden van “tochtbanen” als gevolg van het openen van vensters en deuren. Dit is de reden waarom bovenop de kas een windhaan geplaatst werd. Ik beschik over 2 x 2 ramen in het dak en 2 ingangsdeuren. Bij het openen van deuren en ramen zorg ik ervoor dat langs de zijde van de windrichting de ramen en deuren minder wijd openstaan en meer langs de andere zijde, zodat er niet teveel wind binnenkomt in de kas en anderzijds er toch nog voldoende ventilatie gebeurt langs de andere zijde. Dit is niet altijd evident om snel in te grijpen bij windrichting-wijziging.Met uitzondering van het scharnierpunt(in brons) is de volledige windhaan uitgevoerd in pvc en werkt uitstekend.
* Gebruik van ventilatoren voor ventilatie
Zelf heb ik er geen ondervinding mee maar de plaatsing van een ventilatorsysteem moet wel degelijk goed doordacht gebeuren om tochtproblemen te vermijden.
– In de onbeschermde buitenteelt
* Een welbewuste keuze van de inplanting van het teeltbed is belangrijk, zeker ingeval van moeilijke weersomstandigheden gedurende het teeltseizoen.
* Afscherming langs de kritische zijde van het teeltbed ingeval de inplanting niet ideaal is.Opletten hier dat de planten nog voldoende licht krijgen en ook niet gaan verbranden bij sterke zon.
Het probleem is hiermee op tafel geworpen. Aan de lezer om te reageren met vragen,eigen oplossingen,…. —> Van mekaar kunnen we leren!!
Laat een antwoord achter aan Plantaardig Reactie annuleren