De slawortelboorder doet bijna oogstbare kroppen sla verwelken.

GroentenInfo doet een oproep en  vraagt uw medewerking!

Onze vraag is : Kent u de slawortelboorder? (Korscheltellus lupulinus)Herkent u de foto’s onderaan dit artikel? Hebt of had u hetzelfde probleem in uw groentetuin? Bent u zeker dat het geen emelten of aardrupsen zijn?

Laat het weten a.u.b. in de reactiebox hieronder of via lezersbijdrage@plantaardig.com.

Update : om alle misverstanden te vermijden, deze oproep gaat dus niet om aantasting door twee veel beter gekende ondergrondse schadeverwekkers in de moestuin. Deze tasten vooral jongere, nog niet zo lang geplante slaplantjes aan. De slawortelboorder daarentegen doet bijna oogstbare kroppen sla plots verwelken.
Het is dus uitermate belangrijk dat u kunt bevestigen dat het om de slawortelboorder gaat en niet om één van de onderstaande twee.

emelt_herman45

1. emelten, de larven van de langpootmug. Vooral aanwezig op grasland, maar ook soms in de moestuin. Deze tast vooral jonge planten aan. Deze larve is pootloos en grauwgrijs van kleur
Waarover gaat het dan wel?
Inleiding
Daar Herman en ik deze week, na lang zoeken, voor het eerst in ons leven van de slawortelboorder hoorden hadden wij graag geweten of u ook deze aantasting in uw moestuin hebt of ooit deze aantasting gehad heeft.

aardrups2. aardrupsen, de rupsen van de worteluilen, deze vreten vooral aan de bovengrondse delen van jonge slaplantjes en bijten de stengel van jonge slaplantjes door. Op grote kroppen sla doen zijn geen schade meer. Deze hebben dus pootjes en krullen zich bij de minste aanraking op. ( foto van de aardrups)

Binnenkort publiceert GroentenInfo een uitgebreid artikel met info en advies over deze zeldzame(???) aantasting. Maar eerst hadden wij graag zoveel mogelijk ervaringen gehoord van groentetelers in Vlaanderen en Nederland om deze in het artikel te kunnen verwerken. Sommigen onder u tuinieren al tientallen jaren en hebben dit lang geleden of misschien recent al eens voor gehad.

Waarover gaat het?
In de moestuin van Herman stelden wij de afgelopen week een eigenaardig fenomeen vast. Dag na dag gingen een aantal kroppen aan het verwelken.
Schadekenmerken
Het begint met een doffe kleur van de slakrop, daarna valt ze helemaal slap en kan men ze gewoon van de grond oprapen. De stengel van de plant is volledig uitgevreten.
Geen emelten!
Bij een oppervlakkige controle van de grond werden emelten gevonden. Emelten zijn de larven van de langpootmug. Deze kunnen zich, alhoewel ze meestal terug te vinden zijn in grasland of gazon, zich ook wel eens tegoed doen aan groenteplanten. Aardrupsen werden niet gevonden.

Wel slawortelboorder!
Daar het echter moeilijk was om bij iedere aangetaste plant een emelt terug te vinden werd wat intenser en dieper onder de wortel gezocht. En, het bleek dat er een andere larve bij iedere aangetaste plant kon gevonden worden.

Op 10 cm diepte vond Herman, onder de wortels van de plant, een larve zoals op de foto 3 onderaan. Deze larven zijn ongeveer 2 tot 2,5 cm lang hebben een bruine kop met zwart neusje,een drietal pootjes vooraan en over gans de lengte tot de staart een aantal pootjes.

De aantasting deed zich zowel voor bij sla geteeld op gronddoek als op blote grond. Ter plaatse gezaaide sla wordt niet aangetast.

Diagnose
Wij stonden voor een raadsel. Nog nooit gezien! Gelukkig kon insectendeskundige Sylvia Hellingman van de de firma biocontrole (http://www.biocontrole.nl) ons helpen. Zij determineerde de larve als een rups van een mot (nachtvlinder). Namelijk de rups van de slawortelboorder.(Korscheltellus lupulinus).

Foto’s (klik voor een vergrote weergave)

slawortelboorder

Foto 1 : links gezonde krop, rechts krop met doffe kleur en slappe bladeren.

slawortelbaar-schade-wortelvraat
Foto 2 : stengel is helemaal doorboord.

rups-slawortelboorder

Foto 3 : rups van de slawortelboorder wordt gevonden een tiental centimeter onder de aangetaste krop.

rupsen van de slawortelboorder

Foto 4 : update, rupsen van diverse groottes. Kleine larven zijn witter en hebben geen beharing zoals de bijna volwassen larven. Bij grote sla’s die afstierven vond Herman bijna altijd een grote larve. De larve heeft zich, gezien de voetdikte van de sla, langdurig kunnen voeden en gaat zich daarna nestelen in het wortelstelsel op grotere diepte.

Oproep
Komen de schadekenmerken en de foto’s u bekend voor? Laat het weten a.u.b. in de reactiebox hieronder of via lezersbijdrage@plantaardig.com. Zo komen we alvast te weten hoe frequent of hoe zeldzaam deze aantasting is in Vlaanderen en Nederland. En misschien ook of u iets onderneemt tegen deze ondergrondse plaag. Herman en ik danken u!


Reacties

89 reacties op “De slawortelboorder doet bijna oogstbare kroppen sla verwelken.”

  1. Herman De Moor avatar
    Herman De Moor

    Beste vrienden,
    Onderstaande reactie is grotendeels een herhaling van een eerder geplaatste reactie op datum van 31 juli 2011 in het SWB-artikel nr 3.Artikels 1 en 2 bevatten dus in de reactiebox dezelfde oproep.

    Om de slawortelboorderplaag dit jaar nog beter te kunnen omschrijven werd in het 3de artikel(‘De slawortelboorder: bevindingen, conclusies en aanbevelingen na twee jaar intensieve opvolging’ ) een oproep gedaan aan de lezers(31/07/2011),die reageerden in de reactiebox van dit artikel.
    Omdat ondertussen de reactieboxen van de twee eerste artikels gesloten waren,werden de lezers die daarin reageerden,niet uitgenodigd tot een reactie en werden eigenlijk niet alle betrokken lezers bereikt.
    Daarom werden vandaag de reactieboxen(onderaan de artikels) van ALLE SWB-artikels opnieuw door Luc Dedeene heropend en wordt hierbij een nieuwe oproep tot medewerking hernomen in alle artikels.

    Waarover gaat het? :
    In internet literatuur vond ik sporadisch dat de SWB-mot ook nog vluchten uitvoerde in aug-sept.
    Via de lezers-enquete(resultaten zijn te vinden in het 3de artikel) signaleerden een aantal lezers ook dat zij ook de larven opmerkten in augustus en/of september.
    Omdat engerlingen,taxuskevers,aardwormen,,,regelmatig aanzien worden als larven van de SWB en er ons bovendien tot op heden nooit foto’s van de aug-sept vondsten toegezonden werden hebben wij nog steeds onze twijfels of er vluchten van de SWB-mot in onze streken gebeuren.Het resultaat van deze oproep zal,tesamen met mijn eigen bevindingen bepalen of er nood aan slabed-afdekking is in de aug-sept periode

    Op de volgende link http://waarneming.nl/soort/view/9606?from=2011-03-01&to=2011-08-24&species=soort+9606&prov=0&maand=0&os=0&prov_wg=0&page=2 kan opgevolgd worden wanneer de SWB gespot werd
    in Nederland.Voor de periode april-juni 2011 was de eerste goedgekeurde foto op 29/04/2011 en de laatste van juni op 08/06/2011.
    Slechts één waarneming met foto volgde nog op 20/08/2011 maar ikzelf zou deze vondst eerder beschouwen als een oranjewortelboorder en niet als een SWB-mot.
    Dit jaar waren,gezien het vroege zachte weer na de winter,de verpoppingen van de SWB een gans stuk vroeger dan op andere jaren.
    .
    Hoe weet je nu of een gesneuvelde sla in de aug-september-periode het gevolg is van een SWB-vlucht van diezelfde periode?
    Heel eenvoudig:
    1)De aangetaste sla moet “uitgeboord zijn” in de stengel vlak onder het aardoppervlak.
    2)De larve moet,door uitgraven van het sla-wortelstelsel,effectief gevonden worden zoniet is er onzekerheid omtrent de oorzaak van de aantasting.
    2)De larve moet nog relatief klein zijn,zoniet is de aantasting mogelijks het gevolg van een mei-juni vlucht.De larven(die overleven tot de volgende lente en dan verpoppen) van de mei-juni vluchten verhuizen,bij gebrek aan voldoende eten(wortelstelsels) naar andere sla en/of slabedden zodat een reeds grotere larve van de mei-juni vluchten ook nog kan ontdekt worden in aug-sept.

    Wat verwachten we nu van de lezers?
    Signaleer,via een email naar lezersbijdrage@plantaardig.com ons uw vondsten van de aug-sept-october periode.
    Voeg aub in de emailzone,voorzien voor het”Onderwerp”,het codewoord SWB2 toe.Zodoende komt uw email terzelfdertijd bij Luc Dedeene en in mijn persoonlijke email postbox terecht.

    Beschrijf bondig(speciaal de grootte) de larve en de omstandigheden van de vondst(grondsoort,zaaibed,plantbed,welke slasoort,andijvie,zaai-en/of planttijd,,) en stuur in uw email foto’s van larve en eventueel ook van het aangetaste deel van de gesneuvelde plant.
    —> Foto’s zijn voor mij absoluut nodig om de juiste diagnose te kunnen stellen <—

    We hopen,dank zij uw reacties of gebrek aan reacties,de goede besluiten te kunnen trekken.Hierbij zal moeten rekening gehouden worden met de huidige "kwakkelzomer" die de leefbaarheid van de mot zou kunnen
    beinvloeden….
    Bij voorbaat,mijn hartelijke dank voor elke reactie.
    Met vriendelijke groeten,
    Herman De Moor

  2. De slawortelboorder is nu al actief (6 mei 2010), zie de berichten en de foto’s van Herman op
    http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/de-slawortelboorder-straks-ook-in-jullie-moestuin/#comment-20445

  3. […] Dit artikel is een gevolg van, en een vervolg op, het vorig jaar gepubliceerde bericht “Slawortelboorder doet bijna oogstbare kroppen sla verwelken” […]

  4. De reacties op dit artikel zijn gesloten.
    U kunt nu uw reacties posten bij het nieuwe artikel
    http://www.plantaardig.com/groenteninfo/?p=2276

  5. Danja avatar
    Danja

    Beste Herman,
    Ja , ik denk van wel, want ik heb onder de kropjes de aarde weggehaald en kwam deze beestjes als op de foto tegen.
    Ik heb veel kropjes verloren door dit diertje en weet niet goed hoe ze te voorkomen!
    Groeten Danja

  6. Herman avatar
    Herman

    Beste Danja,
    Het afsluitend artikel omtrent de slawortelboorder ligt
    practisch klaar voor publicatie op de site.
    Met de hoogstdringende reorganisatie van de site zijn de artikels een beetje vertraagd maar binnenkort,van zodra Luc Dedeene weer wat meer tijd vindt hiervoor, mag je het artikel verwachten.

    Ben je wel zeker dat de slawortelboorder de dader was?
    Volledige zekerheid heb je alleen maar zijn als je,zoals uitgelegd hierboven,de dader uitgegraven hebt en geidentificeerd.
    Als er na verschijnen van het artikel nog vragen of bevindingen zijn,aarzel niet om reacties te geven.
    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  7. Danja avatar
    Danja

    Ik heb een huisje in Zweden en verbouw ’s zomers sla.
    Daar ben ik ook geconfronteerd met de slawortelboorder, de sla kun je zo oprapen.
    Wat valt hier aan te doen?
    Groeten Danja

  8. […] De slawortelboorder doet bijna oogstbare kroppen sla verwelken. […]

  9. beste Luc en Herman

    wat betreft de slawortelboorder melde ik op 7 juni een verwelkte krop sla.
    wel goddank is het bij deze ene krop gebleven.
    anderzijds heb ik nu wel last van emelten aan huis in mijn gazon.
    vorig jaar was het bij de buurvrouw en nu bij mij ook.
    ik heb twee maal kalkcyanamide gegooid en vermoedlijk help het de dorre plekken vergroten niet meer.
    de eerste maal als ik de kalkcyanamide gooide het ik flink gespoeit met water. maar de twede keer heb ik niet gesproeit en de hoeveelheid vermeerderd met het gevolg dat ik nogal wat rosse plekken heb.
    Dus na het werpen van de meststof toch best sproeien
    en toepassen als het gras droog is.

    m v g
    fil

  10. Herman avatar
    Herman

    Beste Christophe,
    Interessant om te vernemen.
    Alle literatuur vermeldt dat de fameuze slawortelboorder-vlinder actief is in mei en juni.Eén bron vermeldt dat hij terug opduikt in augustus,iets wat ik sterk betwijfelde.Met 5 slabedjes in de periode augustus en september heb ik geen enkele slakrop meer verloren door deze larve.

    Vandaar mijn vraagjes:
    -Is dit recentelijk vastgesteld?
    -Hoe groot was de larve in lengte en diameter?
    -Hoe beweeglijk was ze of bleef ze opgerold liggen?
    -Op welke diepte is ze gevonden?Tussen de wortels?
    -Was er grasveld of groenten naast de struiken die je verwijderde?

    De rozenkever larve wordt frekwent aangetroffen onder allerlei struiken in de tuin en wordt wel eens verwisseld met de slawortelboorder-larve,vandaar mijn twijfel,maar blijkbaar ben je 100% zeker van je diagnose.

    Omdat uw informatie belangrijk is voor het artikel van de slawortelboorder,waarin alle conclusies zullen te vinden zijn,is jouw reactie belangrijk.
    Mogen wij de gevraagde details van jou nog ontvangen?
    Bij voorbaat dank daarvoor.
    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  11. christophe avatar
    christophe

    Ik ben geen tuinier, maar heb deze slawortelboorder gezien bij het wegdoen van struiken. locatie : vorselaar, belgie (antwerpse kempen). Ik ben 100% zeker dat het deze rupsen waren.

  12. Gery avatar
    Gery

    Hallo,

    in mijn kleine tuintje waarin maar 4 kroppen sla stonden, lag enkele dagen geleden de eerste mooi krop er in 1 dag slap bij.
    na 3 dagen de volgende.
    ik heb toen een flinke schep aarde ter plaatse weggehaald, met resultaat. Zo konden mijn overige 2 kroppen gisteren geconsumeert worden.

    groet.
    Gery

  13. Kris avatar
    Kris

    Hallo,

    Dankzij de maandelijkse nieuwsbrief, eindelijk te weten gekomen wat er toch met de sla aan de hand was!!

    Alle beschreven kenmerken kloppen, en ja, gisteren waren er weer twee kroppen aangetast: na onderzoek de boosdoeners in de grond aangetroffen!

    Dacht tot op heden dat droogte de oorzaak was, neen dus!

    Ik woon in Heist o/d Berg (kempen) – België.

    NB ook vorig jaar heb ik zo bijna alle sla verloren…..

    Kris Deswert (hobbytuinder)

  14. Johan avatar
    Johan

    Heb “nog” geen problemen gehad omtrent de slawortelboorder. Misschien puur geluk maar ook ik gebruik ieder jaar in het voorjaar kalkcyanamide en in het najaar wanneer ik mijn grond nog wat opfrees laat ik de kippen lopen in mijn groententuin, ze kunnen er rustig krabben. Ik ben er van overtuigd dat die dieren naast nuttige dieren zoals een regenworm ook veel schadelijk diertjes zoals aardwormen, ritnaalden, slawortelboorder enz…. opeten.
    Ik plant dus ieder najaar wat bamboestokken op die percelen waar ik te laat ben om er een groenbemester op te zaaien en zet er een draad rond (bamboestokken steek ik dus door de afgerolde kippendraad (1 of 1,2 m hoog) die daardoor gemakkelijk blijft rechtstaan en ik jaag mijn kippen dan in de groententuin. Op die plaatsen waar de kippen hebben gelopen gans de winter plant ik dan de sla.
    De tips van enkele lezers om gaas over het slabed te spannen moet ook zeker goed zijn denk ik.

  15. Herman avatar
    Herman

    Aan alle lezers,

    “Een verwittigd tuinier is verschillende rupsen waard”

    Hierbij mijn wedervaren van deze morgen waarbij ik besloot een bedje(1 m2) opgeschoten babyleaf(gezaaid op 25/04 dus meer dan twee maand geleden) op te ruimen.

    Er was tot nog toe geen enkel spoor geweest van afsterven van planten door de slawortelboorder.

    Toen alle sla’s(30 in totaal) gerooid waren met de spitvork,bleken 24 ervan intact,4 waren volledig uitgehold en 2 met gedeeltelijk aangevreten stengel.
    Ik besloot dus met de spitvork gans het slabed om te woelen(20 cm diep) en dit verschillende malen met
    telkens een rusttijd van een vijftal minuten.
    In het totaal werd het bed 8 maal omgewoeld.
    Hierbij kwamen 2 rupsen te voorschijn in de 1ste beurt,nog eens 2 gedurende de 3de en 5de beurt en een
    laatste rups(de 5de dus) gedurende de 6de beurt.
    De 7de en 8ste omwoelbeurt bleek alles opgeruimd.

    De test bewijst dat het zinvol is,bij het opruimen van slabedden,degelijk op zoek te gaan.Er blijkt nog eens dat de rups sluw is,zich oprolt als ze gestoord wordt en daarna het best kan gevat worden na een wachttijd.

    Er zijn in mijn tuin momenteel nog een 15-tal slabedjes(6 soorten sla) gezaaid of uitgeplant in volle grond,op
    gronddoek of koude bak en op verschillende data.
    Ik zal dus goed de aanwezigheid van de slawortelboorder kunnen opvolgen.
    Elke gevonden rups is een vlinder minder voor 2010.
    Ik vond het alvast nuttig iedereen op de hoogte te brengen van dit wedervaren.

    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  16. Herman avatar
    Herman

    @ Eric en fil,
    Beste Eric en fil,
    Dank voor de foto’s (zie link) http://www.plantaardig.com/foto4.jpg en reactie.

    In samenspraak met Luc Dedeene is hier toch besloten dat het géén slawortelboorder is,ook geen emelt maar een aardrups.
    De look van de slawortelboorder is echt duidelijk verschillend ttz hoofzakelijk wit(ingewanden enigzins zichtbaar doorheen het doorzichtige lijf) met een
    bruin kopje.Het lijf is ook kleiner in diameter.

    Géén emelt want die rolt zich,in tegenstelling tot een aardrups,nooit op in een cirkeltje maar trekt gewoon haar kop in wanneer ze schrikt.

    Opmerkelijk is hier toch wel dat de aardrups witloof-planten aanpakt wat volgens Luc uitzonderlijk is.

    Hopelijk blijft de schade nog beperkt voor Eric!!
    Met vriendelijke groeten,
    Herman..

  17. beste erik

    dit is geen slawortelboorder maar de made van een langpootmug dus een emelt wees daarom niet gelukkig want ook zij vernielen de plantjes .
    mvgr
    fil
    26/06/09
    22.37u

  18. Erik avatar
    Erik

    Misschien heb ik hetzelfde fenomeen in de koude kas. De sla buiten heeft er geen last van. Wel heb ik vandaag zoiets vastgesteld bij een witlofwortel. Het lof was helemaal slapgevallen zoals de sla, de rups zat nog vast in de wortel. Ik heb de rups uit de wortel getrokken en na enkele seconden kroop ze er terug in. Ik voeg hierbij enkele foto’s.

    Erik

    noot van de redactie : klik op volgende links om de foto’s van Erik te zien
    http://www.plantaardig.com/foto3.jpg
    http://www.plantaardig.com/foto4.jpg

  19. Victor avatar
    Victor

    Voor het 2de jaar worden mijn slaplanten door deze vraatzuchtige larve vernield. Ik had de vraag verleden jaar reeds gesteld op een ander forum,maar niemand wist te vertellen welke larven ik beschreef,er werd verondersteld van emelten,maar deze ken ik reeds vele jaren,ook werd geschreven dat het misschien engerlingen betrof. Daarom ben ik zeer tevreden dat ik hier eindelijk het antwoord gevonden heb,want opnieuw slaan ze toe bij mijn mooie gekropte slaplanten .Ik had daarom dit jaar mijn planten eens gezaaid ver van de vorige aantasting,en nu ik weer een krop vind die verwelkt, ben ik gaan kijken onder de wortel,en identieke larve heeft hier nu ook de wortel helemaal doorgebeten.Na de foto’s bekeken te hebben kom ik tot besluit dat het dezelfde larve is die jullie beschreven en getoond hebben.

    Victor

  20. devos m.R. avatar
    devos m.R.

    Hallo iedereen,

    Ik heb nog een paar keren problemen gehad met die wortelboorder,maar mijn volgend probleem had ik ook graag opgelost:dat is nu al een paatr jaar achter mekaar dat ik geen {hart} heb in mijn rode kolen. Wat zou hier de oorzaak van kunnen zijn? Weet er iemand raad?

    M.rose
    noot van de redactie : graag vragen over een bepaalde groente bij één van de artikels over deze groente, zo wordt de kans dat andere mensen uw vraag beantwoorden veel groter! Bijvoorbeeld hier, bij het artikel over de teelt van rode kool

  21. Herman avatar
    Herman

    Beste Stefan,Dank voor de reactie.De foto van de rups(zie link) http://www.plantaardig.com/foto2.jpg ,is bij nader inzien GEEN larve van de slawortelboorder,maar een”ritnaald”,een diertje dat zeer goed gekend is in de aardappelteelt maar eveneens schade aanricht aan andere groenten waaronder vooral jonge slaplantjes.Op de volgende link van de fa Bayer,zie je de ritnaaldafgebeeld op een aardappel.Het artikel geeft ook een TIP om ritnaalden te detecteren bmv een ingegraven doorgesneden aardappel.Via google kun je door zoeken op afbeeldingen met hetsleutelwoord “ritnaald”,nog vele gelijkaardige foto’s vinden van jouw exemplaar.
    zie deze link

    Ook op onze site is er een artikel over ritnaalden in de aardappelteelt,op volgende link :
    ritnaalden aardappelen
    Met vriendelijke groeten,Herman…

  22. Herman avatar
    Herman

    Beste Sonja,
    Tracht alsnog,door grondig uitgraven,de rups in de grond te betrappen,zoniet heb je volgend jaar mogelijks een nieuwe vlinder bij in je tuin.

    Een TIP :

    Bij het uitgraven deponneer je best het volledige wortelstelsel en alle uitgegraven grond in een emmer
    of dergelijk.Dan kan de rups niet meer ontsnappen.
    Vervolgens ga je het wortelstelsel volledig ontdoen van alle aarde en het grondig nagaan of de rups niet tuseen de worteltjes verscholen zit.
    De rups is,wanneer men ze stoort,heel sluw en rolt zich volledig op zodat ze onzichtbaar wordt.

    Als je een minuutje wacht komt ze heel dikwijls terug naar boven en zie je ze onmiddelijk.Zoniet kan je ze
    alsnog terugvinden door het omwoelen van de aarde.

    Laat je iets weten als je nog schadegevallen hebt?

    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  23. Stefan avatar
    Stefan

    Beste,

    Onderaan dit bericht een paar foto’s van hoe de slawortelboorder in de wortel van een jong slaplantje zit dat ik net uitgetrokken had om de oorzaak van het kapot gegane plantje te vinden.

    Het betreft kropsla (Hilde II) dat ik zelf gezaaid heb. Na het uitplanten in de serre was het plantje na 2 dagen volledig uitgezogen. Op ongeveer 50 cm van dit plantje staan ook nog een viertal slaplantjes (2x rucolla en 2x wonder der vierjaargetijden) deze zijn voorlopig niet aangetast.

    Een 2-tal maanden geleden had ik op dezelfde plaats ook zelf gezaaide slaplantjes uitgeplant in de serre (2x rucolla, 2x wonder der vierjaargetijden en 2x Hilde II). Hierbij ging er 1 plantje verloren, zijnde een Hilde II. Toeval of niet dat het 2 x de Hilde II betrof?… De plantjes die een maand geleden buiten uitgeplant werden hadden er blijkbaar geen last van.

    Tijdens het bewerken van de grond in de serre tussen de twee plantbeurten heb ik ook verschillende van deze beestjes, maar ook aardrupsen uit de grond weten te halen.

    Locatie: Geraardsbergen, Oost-Vlaanderen.

    nvdr.: foto’s hier te bekijken
    http://www.plantaardig.com/foto1.jpg
    http://www.plantaardig.com/foto2.jpg

    Met vriendelijke groeten,

    Stefan

  24. François avatar
    François

    Ik heb met hetzelfde probleem te maken gehad.Maar vermits ik niet zo
    diep in de grond gezocht heb naar de oorzaak,wist ik niet wat er gaande
    was.Laat ge iets weten als er een oplossing bestaat? Mijn beste dank.

  25. Sonja avatar
    Sonja

    Geachte,
    Naar aanleiding van uw artikel over de slawortelboorder kan ik u meedelen dat ik de zelfde ervaringen heb.
    Omdat ik zeer beginnende groentekweker ben, dacht ik, dat ik een beginnersout gemaakt had.
    Was zo trots op mijn eerste kroppen bijna oogstrijpe sla.
    Kom een dag later, ligt er een hoopje slappe bladeren. De krop omgekeerd en herken het holletje in de steel van de foto.
    Heb nog niet in de grond gekeken of de rups ook in onze grond zat. Maar het zou me niets verbazen. Het gebeurde in de ijsberg- romanesco en kropsla.
    Niet in de Romeinse sla, die deed het prima en gaf hele mooie kroppen.
    Woon in Drenthe, veel zandgrond maar heb de grond verrijkt met veel compost en biologische mest. Alles doet het verder geweldig, en dat voor een eerste jaar. De peultjes smaken prima!!
    Ben erg benieuwd naar reacties en oplossingen van andere groente kwekers.

    Met vriendelijke groeten,
    Sonja

  26. kees avatar
    kees

    roundup is niet aan te bevelen.

    dat is spul van montano.

    schrik maar vast van onderstaande link.

    http://vroegevogels.vara.nl/nieuws-item.65.0.html?&no_cache=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=119110

    ik kweek groente op zeezouten, en lavameel.

    weinig last van ziekten en plagen, heb hier voldoende vogels die de rupsjes wel lusten, ze eten natuurlijk wel van de groenten die rupsjes maar heb nog genoeg over.

    de sla is dit jaar goed gegaan, de nieuwe groeien prima en de spitskool is wel erg groot aan het worden, el met vreetgaten van de groene rups, naam onbekend, de witte vlinders zijn hier een plaag.

    het idee van sla planten met open potjes is niet slecht bedacht.

    het zout komt uit india en van de dode zee.

  27. Herman avatar
    Herman

    Beste Viv,
    Spijtig van de foto’s.
    In elk geval is het zo dat de verzamelfoto nr4 het best de realiteit weergeeft als je bij een “vondst” zeker wil zijn dat het om de slawortelboorder-rups gaat.

    Het is inderdaad correct dat,naast de sla’s en andere groenten de aantasting ook kan gevonden worden in tal van bloemen zoals dahlia,narcis,chrysant,pioen,flox,,,
    maar sla blijkt wel de favoriete gastheer te zijn.

    Wat uw gazon betreft twijfel ik er wel aan of de aantasting het werk was van de slawortelboorder.
    Daar zijn frekwent emelten,engerlingen de daders.
    Ik veronderstel dat je nu geen stuk gazon mét aantasting
    meer beschikbaar hebt om hierover zekerheid te hebben?

    Blijf voorlopig,in afwachting van het definitief artikel,gewoon verder alle rupsen uitgraven en vernietigen want elke rups wordt volgend jaar een nieuwe
    vlinder..

    Als je meer nieuws of nieuwe details hebt, zijn wij er steeds om uw probleem te bekijken en te helpen.

    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  28. Beste Herman,

    Ik ben spijtig genoeg niet in het bezit van een digitale camera, anders kon ik een foto doorsturen. Maar toch bedank ik jullie allemaal voor de nuttige info. Ik leer nog alle dagen bij, dankzij jullie reactie’s, ook al ben ik al méér dan 20 jaar moestuinder.

    Bedankt en groetjes,
    Viv

  29. Herman avatar
    Herman

    Aan viv,fil,jan,jorg,
    Beste,
    Na lezing van jullie reacties lijkt het mij het beste als viv eens foto(‘s) kon opsturen naar lezersbijdrage@plantaardig.com .Mogelijks heeft viv te maken met meerdere soorten larven in haar tuin.
    Inderdaad er zijn :
    – emelten(langpootmug):pootloos,grauwgrijs en veel dikker dan de larve van de slawortelboorder(zie foto)

    -engerlingen(verzamelnaam voor de larven van meikever,junikever en rozenkever.De rozenkever is verantwoordelijk voor 80% van de schade in gazons(opvreten van de graswortels met verdroging tot gevolg)

    In gras en gazon komen normaal gezien alleen emelten en engerlingen voor en geen larven van de slawortelboorder.Blader eens in de tekst van volgende
    link waar een korte beschrijving te vinden is.

    http://www.gazoninfo.be/ziekten/ziektebody.html

    Dat de slawortelboorder-nachtvlinder te vinden is rondom weiden betekent nog niet dat zijn larven zich gaan nestelen onder de zoden van het gazon.

    In het artikel is de verzamelfoto de beste om uit te maken of viv larven van de slawortelboorder heeft in haar tuin.

    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  30. fil (seira tango) avatar
    fil (seira tango)

    beste jorg

    mijn tuintje is gelegen tussen twee weien dat is zoal van als ik begon te tuinieren.
    een wei langs de oostenkant en een langs de westenkant. aan de zuid en noord kant liggen mijn mede tuinders.
    ik heb nooit last gehad van de slawortelboorder wel van emelten.
    vanaf dit jaar heb ik voor de eerste keer een boorder gezien laatstaan larve(made) van de slawortelboorder.
    naar mijn mening is het geen rups.
    m v gr
    fil
    19/06/09
    16.49u

  31. fil (seira tango) avatar
    fil (seira tango)

    beste viv met deze vraag ik aan herman of luc om als het mogelijk is een foto te tonen met beide boosdoeners dan kun je het verschil zien en dan kom je er zeker uit.
    met vriendelijke groeten.
    fil.15.40u
    19/06/09

  32. Jan, het zouden emelten kunnen zijn inderdaad maar de literatuur vermeld over de slawortelboorder dat deze vooral voorkomt bij en rondom gras(landen) en weilanden. Als er voormalig gras heeft gelegen zou het dus prima kunnen dat het de slawortelboorder is.

  33. pierre avatar
    pierre

    Woonplaats Runkst
    Heb tot hiertoe geen last van insectenaan mijn sla.

  34. beste viv,

    ik denk toch echt dat dat emelten zijn, die zitten vaak onder het gras in de grond.

  35. Beste Fil,
    Het is wel degelijk de rups zoals op de foto. Ik heb pas dit jaar voor het eerst een nieuwe grote moestuin aangelegd, voordien was het gazon, en daar zijn die rupsen aanwezig. Er zijn al heelwat slakroppen afgevreten en ook een jonge broccoliplant.
    Vorig jaar had ik ze in mijn kleine moestuin en ook dit jaar heb ik er daar nog gevonden.
    Maar gisteren vond ik 3 volwassen exemplaren in mijn bloementuin, ze zitten blijkbaar overal.

    Groetjes,
    Viv

  36. Theo avatar
    Theo

    Hallo
    Al jaren heb ik een moestuin en dit jaar vond ik voor het eerst een vreemd diertje onder mijn verwelkte slaplanten. Ik wilde opzoeken of dit vervelend diertje een naam had en toen kwam de oplossing via een bericht van ‘plantaardig’: het is de slawortelboorder.

    De larve is ook in Mijdrecht terecht gekomen. Tot nu toe heb ik er zes gevonden.

    Theo

  37. beste viv

    die grijze rups die gij voor hebt is naar mijn mening niet de slawortelboorder ik weet niet of jij de afbeeldingen gezien hebt van de boorder of zijn larve.ik vermoed dat de grijze larve die gij daar voor hebt de larve is van de langpootmug.als ik mij niet vergis.
    en die vreten de sla wortel ook wel eens over.
    er is wel degelijk verschil in.

    met vriendelijke groeten.

    fil
    18/06/09.
    13.07u

  38. Beste moestuinders,

    Ik ken deze rups al jaren en mijn slakroppen,broccolli (jonge plantjes) gaan vaak tegen de vlakte, ook dit jaar. Deze (grijze) rups vreet de plantstengel gewoonweg over. Er bestaat in de handel poeder tegen deze rups en is doeltreffend! De grond om de twee jaar sproeien met Rondup helpt en 14 dagen later kan je opnieuw planten en zaaien.

    Groetjes,
    Viv

  39. Herman avatar
    Herman

    Hallo iedereen,
    Aan alle lezers,

    Het lijkt er van langsom meer op dat de slawortelboorder
    alleen de slabedden aanpakt waar sla’s uitgeplant waren en niet de zaaibedden zelf(ook niet snijsla-bedden zoals
    babyleaf,,).

    Dit blijkt uit mijn eigen ervaring en blijkbaar was dit
    ook zo volgens de reeds binnengekomen reacties.
    Vandaar mijn vraag:

    Als er lezers zijn die het probleem toch kregen op de
    zaaibedden,gelieve dan aub te reageren.
    Vermeldt ook hoe groot de aangetaste sla op dat ogenblik was.Uiteraard moet u dan wel héél zeker zijn dat het om dezelfde aantasting gaat,maw u moet de dader
    weldegelijk gevonden hebben in de grond…

    Zo kunnen we deze vervelende plaag eventueel reeds beter aflijnen en adviezen correcter formileren.

    Nog eens dank voor jullie reacties.
    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  40. Jo van O. avatar
    Jo van O.

    Hallo,

    Ik ben al lang moestuin teler,in mijn werkzame leven was ik
    tuinbouwadviseur in o.a. de slateelt, deze parasiet heb ik nog nooit
    gezien.
    Ook ik heb last van deze aantasting,zowel in de botersla,lollo rossa
    en lollo bionda,graag zou ik een behandelingswijze tegemoet zien.
    Succes met jullie website ,
    groeten van Jo

  41. Viviana avatar
    Viviana

    Beste,
    wij hebben ook al verschillende jaren dit verschijnsel bij enkele kroppen sla in de serre. we dachten dat het door ritnaalden gebeurde, omdat we die soms ook in onze aardappels hebben.

    Viviana

  42. Frank De vos avatar
    Frank De vos

    Een aanrader, bij het aanplanten strooi een beetje Bio knolvoetvrij in het plantgat succes verzekerd. Verkrijgbaar in de Nederlandse boerenbond. Ik teel ongeveer 400 slaplanten per jaar. Groeten frank.

  43. Rob R. avatar
    Rob R.

    Beste Wij hebben al enkele jaren last van de slawortelboorder, niet in de tuin maar wel in de koude kas.
    Als we er tijdig bij zijn vinden we inderdaad de boosdoener onder de slaplant.

    met vriendelijke groeten

    Rob R

  44. Herman De V. avatar
    Herman De V.

    Geachte,
    Ik heb de slawortelboorder ook reeds in mijn tuin gehad, verwelkte slakrop en uitgebeten wortel, ik dacht dat het rot was ,nu weet ik beter. Zodra ik dit fenomeen nog eens tegenkom zal ik wat nader onderzoek verrichten. Bedankt voor de informatie via jullie nieuwsbrief.
    Herman De V.

  45. Matten Ivan avatar
    Matten Ivan

    Ik ben van plan om waar ik de aangetaste kroppen heb gevonden om daar in de put +- 10 cm diep en +- 30 cm omtrek eerst twee liter water in te gieten en daarop één liter water met één mil. liter Disonex.
    Zo ben ik zeker dat op die plaats die beesten de hoek om zijn.

  46. c.g.boogaart avatar
    c.g.boogaart

    Ook in mijn moestuin komt het vaak voor. ongeveer een derde van mijn slaplanten zijn aangetast. In inderdaad ik heb al diverse wormen er uit gehaald.
    cor

  47. Herman avatar
    Herman

    @ Dirk
    Beste Dirk,
    Interessant te horen dat je het probleem ook in de kas
    (serre) had.

    Kan je confirmeren dat het dezelfde rupsen waren en in welke periode het probleem optrad?

    In dat geval zou dit betekenen dat ook voor kassen(serres) er best preventief iets moet gebeuren.Deuren bij duisternis best niet meer open laten staan(muggengaas is hier een mogelijke oplossing).
    Openstaande ramen,vermoed ik,zullen allicht geen probleem stellen.
    Behandeling met kalkcyanamide om overblijvende larven
    in de grond te elimineren zal allicht nuttig zijn voor
    volgend jaar.Wel de wachttijden respecteren en degelijk doorspoelen ook.
    Dank voor feedback,
    Met vriendelijke groeten,
    Herman..

  48. Ik heb voor het eerst ook last van het beestje gehad. Nav het artikel en het zien van een verwelkte plant ben ik meteen op onderzoek uitgegaan. Tot nu toe nog maar 1 aantasting.
    Ik heb een volkstuin aan de rand van het dorp. Veel klei, op deze plek zelf zware klei.
    Het stukje grond ligt langs een met riet begroeide sloot.
    op het zelfde bedje stond spinazie en rode kool

  49. Kleeren Frans avatar
    Kleeren Frans

    Ik heb dat ook al voor gehad en dat waren dan telkens Ritnaalden,en dat waren perspotplanjes ik gebruik geen andere,zowel in de serre als buiten
    Dit jaar heb ik buiten ook op worteldoek geplant,en heb nog geen enkelle afgevreten plant gehad.
    Groetjes Frans

  50. Dirk avatar
    Dirk

    Ik kweek al 10 jaar sla in een serre en heb dit fenomeen de eerste keer dit jaar tegengekomen van de 20 plantjes waren er ongeveer 5 tal aangetast.
    Ook mij vertelde men van Kalkcyanide volgend jaar te gebruiken.

  51. Herman avatar
    Herman

    @ Mattan Ivan
    Dag Ivan,
    Bedankt voor het antwoordje.
    Alle reacties(bevindingen,vragen,,)worden bijgehouden om uiteindelijk te dienen voor een nieuw artikel.

    Insectengaas was een idee dat ik van in het begin ook reeds ter sprake bracht bij Luc Dedeene.
    Allicht is dit een goed idee om preventief iets te ondernemen tegen deze vervelende plaag.

    Het is nu belangrijk om bij ALLE kroppen de grond uit te graven,ook dus de “goede” kroppen bij het oogsten.

    @ fil en Ivan,
    Dag fil en Ivan,
    Ook het idee van kalkcyanamide is waarschijnlijk een
    goede methode.Het komt eveneens nog ter sprake in het definitieve artikel.We verzamelen nu ook nog andere bestrijdingsmogelijkheden.

    @ Jef
    Dag Jef,
    De literatuur vermeldt dat “het beestje” te vinden is
    in omgeving van grasvelden.
    Ook bij mij is dit het geval.Een boomgaard met lang gras
    aan de kopzijde van mijn tuin en een weide met paarden aan de langszijde.In de tuin zijn verschillende slabedden gelegen in een boord naast mijn gazon en dit was altijd kort gemaaid.Maar zelfs in het worteldoekbed
    waren 7 van de 15 sla’s aangetast.

    @ alle lezers van dit artikel:
    Doorgaan met feedback te geven zodat wij zoveel mogelijk informatie hebben op het einde.

    Bedankt daarvoor.
    Met viendelijke groeten,
    Herman…

  52. Matten Ivan avatar
    Matten Ivan

    Beste Herman,
    het betrof aangekochte slaplantjes een bakje mix van Floralux.
    Onder een van deze, een mooie oostklare krulsla heb ik die beestjes aangetroffen. (het blijft voorlopig bij die ene)
    Ook ben ik 100% zeker dat de kleinere die dieper zaten slaboorders waren (bekeken onder een sterk vergrootglas)
    Reeds de donkere kop eigen aan de slaboorder was duidelijk te zien.
    Had ik het niet van jullie was ik nooit zo diep gaan uitgraven en had ik ze niet gezien, in de veronderstelling dat ik de dader had (in de hals van de sla)
    Ik ben wel geschrokken van zoveel larven op zo een kleine plaats.
    Een vraag zou het niet verstandig zijn sla te telen onder een insectennet? als kleine tuinder.

  53. beste Ivan

    het zou wel eens kunnen dat gij het bij het rechte eind hebt.
    ik heb zo het vermoede dat wanneer ge kalkcyanamide gebruikt dat de problemen veel minder groot zijn of zelfs niet bestaan.niet dat ik het weet maar daar komen we wel achter.
    ik gebruikte nog nooit kalkcyanamide maar voor volgend jaar staat de zak kalkcyanamide reeds klaar.
    tot hiertoe had ik een boorder in mijn sla dus een kropsla was verwelkt en heb ik de slawortelboorder gevonden.
    hopelijk blijft het hierbij.maar wie zal het zeggen.

    m v gr
    fil
    15/06/09
    21.28u.

  54. dit is de eerste maal dat slawortelboorder zo erg heeft toegeslagen. Andere jaren heb ik af en toe een slaplant
    met deze aantasting en dan dacht ik dat het een engerling
    was. Maar na het lezen van jullie ervaringen en de foto
    weet ik welk insect dit is.
    De slaplanten staan dit jaar voor het eerst dicht bij een grasland en ongeveer de helft was aangetast.
    mijn tuin is gelegen in de zuiderkempen.

    groetjes, jef

  55. ivan avatar
    ivan

    Beste,

    Waarschijnlijk is dit bovenstaande antwoord niet voor mij bestemd.
    Toch enkele kanttekeningen. Ik heb dit probleem niet. Komt het omdat ik:
    In het voorjaar mijn grond ontsmet met kalkcyanamide? Een maand later breng
    ik een aanhangwagen compost aan.
    Ik zaai in potjes van 7cm ( één zaadje estelle), de plantjes blijven binnen
    tot wanneer ik de witte wortels zie aan de onderkant van het potje. Dan pas
    plant ik het plantje uit.

    Met groeten

    Ivan

  56. Herman avatar
    Herman

    Beste Ivan,
    Bedankt voor de feedback.Dit is het eerste geval waar
    zoveel rupsen tesamen op één krop worden gevonden.
    Ikzelf heb nu méér dan 30 kroppen verloren op verschillende plaatsen in mijn tuin.Bij slechts twee kroppen vond ik één kleine en één grote rups.Bij alle andere kroppen was er slechts één rups.

    Van de slawortelboorder-vlinder is geweten dat hij zijn
    eitjes in de vlucht laat vallen…

    Regelmatig vind ik nu nog kroppen van minder goed aandikkende kroppen met gedeeltelijk uitgevreten stengels.Gisteren nog vond ik een larve heel mooi ingenesteld midden in het wortelstelsel op nauwelijks 2
    cm onder het aardoppervlak.

    Blijkbaar vallen de rupsen de volledig volwassen kroppen niet maar aan op de stengel,omdat die heel hard
    geworden is,maar verkiezen ze dan eerder de fijne worteltjes van het wortelstelsel op te eten.

    De plaats waar de larve te vinden is blijkt dus heel verschillend te zijn van krop tot krop.

    Vraagje :
    -Ben je zeker dat de kleine rupsjes van 1/5 cm (2 mm)
    weldegelijk van dezelfde soort waren?
    -Was dit een krop van een zaaibed of was het een sla
    die uitgeplant was?

    Ik hoop voor jou dat de schade beperkt blijft.
    Blijf dit vooral grondig opvolgen en zowel bij aangetaste sla als bij het oogsten van volwassen,”schijnbaar onaangetaste” sla,steeds het plantgat goed uitgraven en de dader(s) vatten.

    Mag ik nog een antwoordje verwachten op mijn vraag?

    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  57. Matten Ivan avatar
    Matten Ivan

    ja ook ik heb nu kennis gemaakt met de slaboorder in MIJN tuin, ikzelf woon in Ouwegem (zandgrond)
    De voet van de slakrop was hol gegeten en daar zat hij (ongeveer een kleine 2 cm lang), vervolgens ben ik een 10 tal cm onder de krop gaan graven en …. er zaten daar wel een stuk of 10 kleinere exemplaren van ongeveer een 1/5 cm groot. Ik heb al de grond rond deze sla verwijdert tot ong. 15 cm diep met een diameter van 30 cm en aan de kippen gegeven (die lusten die beestjes wel)

  58. Reino avatar
    Reino

    Ook ik heb zo’n beestje aangetroffen in de grond onder een verwelkt kropje rode sla. Mijn moestuin ligt in midden Friesland. De grondsoort is opgebrachte zand/ klei grond.

  59. Even verder gezocht, de Engelstalige benaming is: “Garden Swift Moth”. Heb niet veel tijd om alles door te bladeren dus heb alleen de eerte 3 hits van google open geklikt maar daar lees je ook dat dit een veel voorkomende plaag is.

    Nog steeds weinig informatie over te vinden behalve dan dat er eigenlijk weinig aan te doen is zeker als je in de buurt van graslanden en weilanden zit. De verschillende bronnen vermelden dat het weghalen van onkruid en regelmatig controleren je de plaag kan beperken tot een acceptabel niveau. Over chemische bestrijding verschillen de meningen. Ook over biologische bestrijding is weinig bekend.

    Moet toch iets aan te doen zijn. To be continued…

  60. Hallo iedereen,
    Als ik zo even tel en de berichten doorspit kom ik toch aan elf positieve meldingen. Toch niet zo zeldzaam als wij dachten dus.
    We blijven uitkijken naar meer meldingen, die komen alleszins nog als dit artikel in de maandelijkse nieuwsbrief komt, volgend weekend.

    Bedankt voor het goede boek Jorg,
    Daarom deze warme oproep:
    is er iemand die het deeltje over de slawortelboorder voor onze lezers vlot kan vertalen? De vertaalde tekst is welkom op lezersbijdrage@plantaardig.com!

    vriendelijke groeten
    Luc Dedeene

  61. Zelf nog geen last van gehad maar omdat dit onderwerp erg interessant is even gezocht naar nog wat meer informatie.

    In mijn “steenkolen” frans deze pagina gelezen:
    klik hier

    Wat ik hieruit haal is dat deze plaag zich vooral voordoet rondom weilanden en graslanden. Een regelmatige grondbewerking, beplanting en wieden zouden de kans reduceren. Vrouwtjes leggen max 300 eieren die ze verspreid door ze te laten vallen tijdens het vliegen.

    Misschien kan iemand anders meer nuttige informatie uit deze pagina van het boek halen. Ik hoor het graag.

  62. Matten Ivan avatar
    Matten Ivan

    Ja dit beestje voor de eerst gezien in Kruishoutem bij mijn zoon, deze slawortelboorder zat op +- 5cm onder de jonge slaplantjes en komt volledig overeen met jullie foto en beschrijving.
    Een ware plaag, bijna al zijn plantjes afgegeten.

  63. Rita1960 avatar
    Rita1960

    Update;

    vanochtend weer een kropsla verslensd. Op zo’n 15 cm diepte een larve tegengekomen die zo’n 4,5 cm lang was.
    Het is wel een druk diertje die zodra hij het daglicht ziet zich begint te verplaatsen en dit vrij snel om ergens onder te kruipen. Helaas heeft hij dit niet overleefd.

  64. Herman avatar
    Herman

    Beste fil en andere lezers,
    Voor alle duidelijkheid toch nog eens vermelden dat:

    -De larven de slavoet(stengel) juist op het niveau van de grond uitvreten en dus niet diep in de grond.In sommige gevallen is gans de stengel uitgehold.Heel dikwijls is dan de made(larve) te vinden op grotere diepte(onder het wortelstelsel,tot 10 cm diep) en is
    is dan eerder een grotere.Blijkbaar voedt zij zich verder met het verorberen van het overgebleven wortelstelsel en dit in opwaartse richting.

    -Waar de sla’s slechts gedeeltelijk ingevreten waren vond ik kleinere larven en dan wel op kleinere diepte(3-5cm).

    Opmerkelijk is ook dat,op een paar uitzonderingen na,
    telkens maar één larve per krop te vinden is.
    Bij de uitzonderingen vond ik één grote larve op grote diepte en één kleinere op 3-5 cm diepte.
    Waarschijnlijk is de slawortelboorder daar tweemaal overgevlogen waarbij hij dan telkens eitjes liet vallen die op verschillende tijdstippen aanleiding gaven tot
    twee larven met verschillende ouderdom.

    Ga dus in de komende dagen gewoon door met aandachtig
    het fenomeen in uw groententuin te evalueren en ons op
    de hoogte te houden.
    Met de hulp van u,de lezer,kunnen wij allicht helpen.

    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  65. besteHerman
    ter info nog dit
    mijn sla is wel net boven het aardoppervlak afgebeten niet in de grond zoals gij beschrijft(tien cm diep) wel gelijk met de grond. de made of worm zat wel wat dieper die heb ik uitgegraven met mijn vinger om dat ge te weinig plaats hebt in de worteldoek.om de wortel van de geoogste sla te verweideren heb ik een ijzerenstaafje geplooid duw dat in de grond en geef het een kwartdraai en trek het omhoog zodat de wortel mee verwijderd word.
    m v gr
    fil
    7/6/09
    13.29u

  66. sorry herman een ding over het hoofd gezien mijn sla staat wel op wortel doek.
    voor het eerst dit jaar.
    m v gr fil.
    7/6/09
    13.15u

  67. beste Herman
    toen ik liet weten dat ik nog geen last had van de boorder dacht ik van hout vast te houden maar heb het niet gedaan.
    ik woon namelijk in Mol-ezaart mijn tuintje is gelegen ten westen van het zuiverings station op sirca in(vogelvlucht)50 meter.mijn sla staat ten westen van aardbeien ten noorden van aardappelen ten zuiden van koolplanten en ten oosten van selder.dit alles op een oppervlakte van een 200 vierkante meter.mijn stroken(panden) zijn een twintig meter lang en een twee meter breed en zijn in lengte richting oost-west gericht.
    aan de oost kant staat mijn serre voor de aardbeien .
    aan de westenkant heb je weiland.
    zuiden en noordkant heb je andere tuinders.hopelijk volstaat dit herman zijn er nog vragen doe gerust ik zal ze zeker beantwoorden.met vriendelijke groeten
    fil
    7/6/09
    13.11u

  68. Herman avatar
    Herman

    Beste Fil,
    Hopelijk blijft het beperkt tot één krop maar ik twijfel eraan.Houdt het goed in de gaten.Van zodra je merkt dat een bepaalde plant groeiachterstand krijgt en
    nog wat later doffere bladeren krijgt,zeker tijdens een
    zonnige dag,mag je je voorbereiden op een nieuw slachtoffer.Ik ben ondertuseen al aan 25 slachtoffers!!
    Een paar vraagjes :

    -Waar woon jij ongeveer?
    -Was het sla op worteldoek of het originele zaaibed?
    -Heb jij lange gewassen(gazon,weiden) rondom het slabed?
    Kun je me daar nog een antwoordje op geven?
    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  69. beste Herman

    mijn eerste sla plant is gesneuveld.
    het was geen volgroeide krop gisteren niets gezien van de morgen zag ik het.
    ik heb de made gevonden en meteen verwijderd(ze was te vergelijken met de grootste made op foto nr 4 wit van lijf en bruin aan de kop.

    met vriendelijke groeten.
    fil 7/6/09
    6.51u

  70. Rita1960 avatar
    Rita1960

    Update van het eerdere bericht na het zien van de 4e foto

    Ik ben er dus al meer tegengekomen dan ik had verwacht.
    Met name de kleinere larven had ik niet als zodanig herkend. Zal ze dus niet meer gewoon aan de kant gooien.
    grt’n
    Rita

  71. Herman avatar
    Herman

    Beste Walter,
    Als je foto’s bekijkt zoals op volgende link
    http://nl.wikipedia.org/wiki/Ritnaald blijkt al vlug
    dat een ritnaald een totaal ander voorkomen heeft.
    De kop bvb is totaal verschillend van onze larve.
    Met vriendelijke groeten,
    Herman De Moor

  72. Maes Walter avatar
    Maes Walter

    Volgens mij is de schade veroorzaakt door RITNAALDEN

    mvgr.

    Walter

  73. Herman avatar
    Herman

    Beste Ulrich,
    Jouw bevindingen kloppen perfect mijn die van mij.
    Het probleem doet zich hoofdzakelijk voor bij uitgeplantte slabedden en uitzonderlijk bij de originele
    zaaibedden.Misschien is er zelfs een verschil tussen
    perspotjes,slaplantjes afkomstig van zaaibedden in
    koude bakken(mengeling potgrond/tuinaarde) en plantjes
    afkomstig van vollegond-zaaibedden.

    Ikzelf heb bijna doorlopend meer dan een tiental slabedden op verschillende plaatsen(koude bak,volle grond,worteldoek).Ik kan dus goed vergelijken.

    Kan je ons ook mededelen welk insecticide je gebruikte?
    Dan kan wij eens nagaan of dit wel ok is in dit geval.

    Met vriendelijke groeten,
    Herman…

  74. Ulrich avatar
    Ulrich

    Heb ook hiervan elk jaar last, vooral bij sla die wordt uitgepland. Ter plaatse gezaaide en nadien uitgedunde sla heeft hiervan weinig of geen last. Een probaat middel is een insecticide tegen bodem insecten in het plantputje in te werken. Geen probleem meer, alleen weet ik niet of dit voor de gebruiker van de sla wel gezond is…

  75. Freddy avatar
    Freddy

    Deze week had ik in mijn tuin hetzelfde verschijnsel. Op 2 dagen lagen 2 kroppen sla helemaal slap. Telkens vond ik een rups die dezelfde is als op de foto, dus de slawortelboorder. Zelf dacht ik ook aan de engerling. Tussen de planten heb ik nu wat grond uitgegraven maar er geen meer gevonden.
    Tuingroeten,
    Freddy

  76. Beste fil,

    Tot nu toe had ik,alles bij mekaar,ongeveer 25 aangetaste kroppen,waarvan een zestal op een inplanting van 15 planten op het gronddoek.Daar begon tenandere het probleem.

    Aan fil en alle andere lezers:

    Omdat de vrees bestaat dat dit escaleert is het belangrijk om bij aantasting:

    1)de plantgaten uit te graven met een handschopje teneinde de larve te constateren en te verwijderen.
    Larven die in de grond achterblijven zullen op termijn
    nieuwe vlinders tot gevolg hebben…

    2)Ook bij het oogsten van,schijnbaar intacte slakroppen,
    terzelfdertijd het wortelstelsel uit te graven en grondig te controleren of er geen larve aanwezig is.
    Ik spreek van ondervinding…

    3)Geef zoveel mogelijk details omtrent de periode,
    plaats(stad),grondsoort,situering van het teeltbed tov
    van het omringende(gras,andere groenten,,).

    Dit ales kan ons,Luc en mijzelf,helpen om het probleem
    zo nauwkeurig mogelijk te omschrijven en te trachten
    TIPS en behandelingsmethodes te vinden ter voorkoming en bestrijding van deze vervelende plaag.

    Omdat gebleken is tijdens mijn zoektocht dat het uitzicht van de larve nogal wijzigt naargelang haar grootte, werd zopas foto 4 aan het artikel toegevoegd, dit met een verzameling van een aantal larven van diverse goottes. De detailfoto van het artikel is namelijk een foto van een bijna volgroeide larve en zou kunnen misleidend zijn als u te maken heeft met kleinere larven,die iets witter
    zijn dan de grote en geen beharing hebben.

    Wij hopen op talrijke reacties en uw alertheid!!

    Met vriendelijke groeten,
    Herman De Moor

  77. beste Herman
    doet dit zich voor op doek of in volle grond?
    niet dat ik er last van heb maar dat wou ik toch graag weten,
    met vriendelijke groeten,
    fil,
    5/6/09
    6.57u

  78. Ik heb inderdaad ook hetzelfde verschijnsel, ik vind de slawortelboorder wel iedere keer bij een verwelkte krop, ’t is het eerste jaar dat dit voorkomt, ik moet wel zeggen dat het enkel voorkomt in het gedeelte van de tuin waar de grond iets meer vast is en vochtig, daar zijn er zeker al een tiental kroppen (en ook slawortelboorders) gesneuveld!

    onze tuin : West-vlaanderen – Deerlijk.

  79. Astrid avatar
    Astrid

    Is dit niet de larve van de meikever?
    Of bestaat er daadwerkelijk een “slawortelboorder”? De meikeverlarve leeft ondergronds en er zijn dit jaar heel veel van die diertjes.

  80. jan vaeyens avatar
    jan vaeyens

    ook in mijn tuin heb ik veel last (sinds vorig jaar ) van de slawortelboorder . kent er iemand een goeie remedie ?

  81. fonzhendrickx avatar
    fonzhendrickx

    Ik plant al mijn sla uit in plastic plantpotjes van 10 cm
    doorsnee waar de bodem is uitgehaald. De randen blijven
    1,5 tot 2 cm boven het grondoppervlak. Goed kijken of ze overal boven de grond uitsteken. Sindsdien geen last meer gehad van deze vervelende beesten.
    Naar ik me heb laten vertellen zouden ze niet over die rand van 2 cm kunnen klimmen en de diepte is ook moeilijk
    te nemen.
    Het is wel wat extra werk maar het loont alleszins de moeite.
    Fonz

  82. Bedankt voor alle reacties tot nu toe!

    Update : om alle misverstanden te vermijden, deze oproep gaat dus niet om aantasting door twee veel beter gekende ondergrondse schadeverwekkers in de moestuin.

    Het is dus uitermate belangrijk dat u kunt bevestigen dat het om de slawortelboorder gaat en niet om één van de onderstaande twee.

    emelt_herman45

    1. emelten, de larven van de langpootmug. Vooral aanwezig op grasland, maar ook soms in de moestuin. Deze tast vooral jonge planten aan. Deze larve is pootloos en grauwgrijs van kleur

     

     

    aardrups2.

    aardrupsen, de rupsen van de worteluilen, deze vreten vooral aan de bovengrondse delen van jonge slaplantjes en bijten de stengel van jonge slaplantjes door. Op grote kroppen sla doen zijn geen schade meer. Deze hebben dus pootjes en krullen zich bij de minste aanraking op. ( foto van de aardrups )

     

  83. Rita1960 avatar
    Rita1960

    Hallo,

    Ik ben deze diertjes dit jaar ook tegengekomen in de moestuin bij het omspitten van een stuk oud weiland. Ook zijn bij mij enige planten met dit schadebeeld gesneuveld (4x kropsla) Opmerkelijk is dat de snijsla er niet door schijnt te worden aangetast en die staat op nog geen 20 cm afstand van de kropsla. Ook ik houd enkel planten op voorschot. Ben van zuid-oost Drenthe (NL)
    groeten,
    Rita

  84. marc assent avatar
    marc assent

    Hallo

    ben nog maar een paar jaar bezig met de tuin
    vorig jaar had ik dat ook al
    maar dit jaar is het erger wist ook niet wat dat zou zijn en zijn gaan zoeken en heb twee keer zo ne worm gevonden ik zit wel ingesloten met een haag rondom van wilde pruimen dat is vroeger weide geweest over meer dan twintig jaar geleden

  85. bertus avatar
    bertus

    Ik woon in N.W. Friesland. Enkele jaren geleden heb ik er ook last van gehad.De sla met wortelstelsel en de grond eromheen weggehaald.De rupsen ook weggehaald natuurlijk. Later heb ik sla om en om gezet met andijvie.
    Veel succes!

  86. marc avatar
    marc

    Heb dit ook al enkele jaren en bij meerdere planten. Zet er ook altijd op overschot.Ik strooi rond de niet aangetaste wat zeewierkalk.Of het helpt? ???

  87. devos m.R. avatar
    devos m.R.

    Heb dit jaar voor het eerst salade die verslenst boven op de grond lag. Zie nu dat de oorzaak aan die larve zou liggen. Ik heb nu niet gaan kijken onder de wortel,dacht dat het een andere oorzaak had. maar ga nu op onderzoek uit. Bedankt voor de tip.
    Groetjes

  88. Anne-Mie avatar
    Anne-Mie

    Hallo,

    Ik heb dit al enkele jaren. Eénmaal begonnen zullen er nog planten sneuvelen. Aangieten met pyrethrex helpt wel en wachttijd is maar 3 dagen.

    Groetjes

  89. ivan avatar
    ivan

    Beste,
    Ja, ik heb dit regelmatig. Gezien de korte groeiperiode van sla kan ik geen insecticide gebruiken. Ik zet enkele planten op overschot.
    Groeten.
    Ivan