Kropsla of botersla ontbreekt in haast geen enkele moestuin. In dit artikel beschrijft Herman De Moor het zelf opkweken van sla voor de vroege lenteteelt in openlucht met bescherming. Niet enkel de manier van opkweken van de plantjes is interessant, maar ook het verdere teeltverloop én de mooie constructie om de plantjes na het uitplanten te beschermen. Er werd voor deze teelt gezaaid op 21 maart 2008 en prachtige kropsla geoogst vanaf 1 juni 2008.
Op het einde van het artikel kan je alvast lezen en zien hoe het gaat met de zeer vroege opkweek van slaplantjes die gezaaid werden op 9 januari 2009.
In sommige tuincentra worden al vanaf februari slaplantjes in perspot te koop aangeboden, voor de bezitters van een koude bak, kas of plastictunnel. Want sla planten in februari is zeer goed mogelijk voor deze tuiniers. Jarenlang heb ik ook de twee eerste vroege teelten uitgevoerd met gekochte plantjes in de koude bak of in de vollegrond (met koepel).
Daarbij ondervond ik een aantal problemen :
De meeste tuincentra konden niet vertellen wanneer de plantjes in stock kwamen, m.a.w. ik was nooit zeker over de datum van beschikbaarheid. Aangezien de eerste plantjes dan ook vlug uitverkocht waren, was ik nooit zeker dat er nog in stock waren als ik ze nodig had.
Er zijn wel eens problemen met de kwaliteit : te klein, te dun opgegroeid (gefileerd), te grote planten, te weinig ingeworteld of net teveel wortels die door de perspot heen zitten (te oude planten).
Minder goede teeltresultaten, vermoedelijk door een minder gelukkige keuze van de sla-variëteit.
Genoeg redenen dus, om eens een test te doen teneinde, voor één vroege (hier de tweede) teelt, de plantjes zelf op te kweken, alvorens ze uit te planten in vollegrond (in begin onder koepel).
Teeltgegevens
De variëteit
Ik koos voor Limax ( zakje met 1 gram zaad) en Sylvesta (zakje met 500 zaadjes) en kocht die aan bij het Vlaams Zaadhuis.
Grondmengsel en potjes
Ik nam gezeefde geraniumgrond (kwaliteitspotgrond!) met de bedoeling, zonder verspenen, de plantjes tot aan het uitplantmoment op te kweken in de gebruikte potjes.
Er werd gebruik gemaakt van (oranje) cactus-potjes (diameter 5,5 cm, 5 cm hoog en licht versmallend naar de onderzijde).
Teeltverloop
21/03/08 Het zaaien van 11 Limax en 11 Sylvesta in potjes
De dag voordien werd de zak met geraniumgrond op temperatuur gebracht in de kelder waar het constant 15°C is. Dit is ook de plek waar,na zaaien,de kieming zal gebeuren. Slazaad kiemt ook het best bij een temperatuur van ongeveer 15°C ; voor het verder opkweken geldt ‘s nachts een lagere temperatuur, om fileren te vermijden. Dit is de omgevingstemperatuur in de kas, of indien die te koud is, ongeveer 5 °C. Overdag is dit 12°C op een donkere dag. Op zonnige dagen mag dit gerust 15-20°C zijn. ‘s Nachts dan wel weer voldoende laten afkoelen, zoniet zullen de slaplantjes fileren.
Na vullen (lichtjes aandrukken) van de potjes met de grond tot ongeveer 0,5 cm onder de bovenrand, deponeer ik met een pincet twee zaadjes in het centrum van elk potje.
Indien na kieming blijkt dat beide zaadjes kiemden,wordt één kiempje vroegtijdig afgeknipt (niet uittrekken!)
De 22 potjes bevinden zich in een plastic bak(zonder gaatjes in de bodem)
Na voorzichtig benevelen (met een kleine nevelspuit) van het zaai-oppervlak, wordt het zaad afgedekt met dun laagje grond-en witzandmengsel (50/50 van elk) en lichtjes aangedrukt, waarna opnieuw een paar maal beneveld wordt met de nevelspuit.
23/03/08 Eerste kieming van Limax na nauwelijks 2 dagen
Dit is een bijzonder belangrijk moment.
De reeds gekiemde potjes mogen nu niet meer in de donkere kelder blijven zoniet gaan ze vlug fileren (dun opschieten). Dit komt omdat er, bij het opgroeien, een evenwicht moet zijn tussen omgevingstemperatuur en het beschikbare licht.
Daarom verhuizen de reeds gekiemde potjes onmiddellijk naar de koude kas waar ze verder zullen verblijven in een isomo bak. Overdag wordt er niet afgedekt; ‘s nachts wordt een koepel geplaatst op de isomobak om te beschermen tegen de lagere nachttemperaturen. Zolang de nachttemperatuur in de kas niet telkens lager gaat dan 5°C, kunnen de plantjes best de nacht in de kas doorbrengen.
De volgende dag (24/03/08) is er 100% kieming van de resterende Limax en ook Sylvesta is beginnen kiemen . .
Op 25/03/08 is alles (9 van de 11 potjes) van Sylvesta gekiemd. Ze kunnen dus eveneens verplaatst worden naar de koude kas
Op enkele uitzonderingen na zijn, in alle potjes, 2 zaadjes gekiemd. Ik knip daarom het kleinste kiempje af met een scherp schaartje.
Een interessante waarneming is dat Limax t.o.v. Sylvesta beter en regelmatiger kiemt.
09/04/08 De toestand 20 dagen na het zaaien.
Op de foto’s is duidelijk op te merken dat Limax minder fileerde dan Sylvesta.
Sinds volledige kieming is tijdens het verder opgroeien van de zaailingen, de overblijvende vrije ruimte (0,5cm hoog) onder de bovenrand van de potjes verder aangevuld met 50/50 mengeling afdekgrond tot aan de bovenrand. Hierdoor staan de plantjes steviger vast in hun potje en is eventueel licht fileren weggewerkt. Door aangieten tijdens verdere opkweek zal het grondniveau nog lichtjes dalen…
Door goed op te passen i.v.m. opkweektemperaturen, ben ik erin geslaagd om stevige, niet gefileerde plantjes te krijgen.
22/04/08 De toestand 33 dagen na het zaaien
De plantjes zijn nu stevig uitgegroeid,voldoende geworteld en uitplantbaar.
Het uitplanten gebeurt in volle grond
Ik kies voor uitplanten in volle tuingrond, beschermd door koepels, afgedekt met geperforeerde plastic-folie. Een alternatief is uiteraard het uitplanten in een koude bak met glasramen afgedekt. De tuingrond kreeg een goed ingewerkte basisbemesting van
– 100 gr/m2 zeewierkalk
– 300 gr/m2 koe-kip-paard mestkorrels
– 80 gr/m2 blauwe korrel (12-12-17)
– 45 gr/m2 patentkali (30% + 10% Mg)
03/05/08 De toestand 43 dagen na zaaien en 11 dagen na uitplanten onder koepel.
Zowel Limax (voorste rij) als Sylvesta zijn mooi uitgegroeid. Overdag wordt de bedekking met folie afgerold van de koepels.
‘s Nachts, tot wanneer het gevaar voor late vorst geweken is, gaat de folie opnieuw over de koepels.
20/05/08 De toestand 28 dagen na uitplanten.
In de afgelopen periode heb ik de koepels kunnen verwijderen. Beide soorten doen het uitstekend. Zelden zo’n mooie sla geteeld gedurende al mijn teeltjaren.
01/06/08 Het eindresultaat 40 dagen na uitplanten.
Vandaag wordt er volop zelfgekweekte sla gegeten.
Conclusies
Resultaat van de 2008 test : de test is wat mij betreft uitzonderlijk goed geslaagd en toont de haalbaarheid van het kweken van vroege slaplantjes duidelijk aan.
Als men, mits oplettendheid, fileren kan vermijden, is het hier mogelijk, zonder verspenen, onmiddellijk in de definitieve kweekpot, stevig plantgoed te bekomen.
De rassen : voor een 2de vroege teelt zijn beide rassen zeker aan te raden. Mijn favoriet is wel Limax omwille van het kiemingpercentage, minder fileer-neiging, prachtige stevige (niet opschietende) kroppen t.o.v. Sylvesta..
De groene bladluisresistentie die Sylvesta zou kenmerken tov Limax, bleek grotendeels waar te zijn tijdens de verdere opkweek.
Ik vond inderdaad nog héél weinig groene bladluis.Daarentegen waren andere soorten bladluizen(zwarte en witte) wel aanwezig.
Toch was de bladluisresistentie van Sylvesta,vergeleken met de voordelen van Limax(zie hierboven),niet voldoende voor mij om mijn keuze voor Limax te wijzigen.
Mijn ondervinding van de vorige twee jaren toonde al aan dat zowel Sylvesta als Limax het hele jaar door uitstekend resultaat geven in koude bak of volle grond.
Laat een antwoord achter aan Herman De Moor Reactie annuleren