Tomaten telen : waarom, hoe en wanneer blad snijden? – deel 2

Deel 2 Hoe en wanneer blad snijden?

Het vervolg op deel 1 over “Waarom blad snijden bij tomaten” (link), met een praktische handleiding, in woord én in beeld hoe je kunt te werk gaan. 

InlineRepresentation76f5dcb7-9853-4efb-ace6-bac2c2366acd[13] 

Hoe? Snijden of knippen.

In dit artikel gaan we uit van blad snijden of knippen. Het plukken of afbreken van de bladeren is niet aan te raden. Uit jarenlang onderzoek en ervaring bij professionele kwekers is gebleken dat er minder kans is op (botrytis)schimmel op de wonde als er gesneden of geknipt wordt, zo staat vermeld op de website www.botrytis.be. Alles wat uitsteekt en  dan afsterft, maar aan de plant blijft is later een potentiële bron van botrytis.
Snijd de bladeren met een scherp mes weg tot tegen de stam. Doe dit in de ochtend en als een zonnige dag verwacht wordt. Zo kan de wonde mooi opdrogen. 

IMG_2636 IMG_2640
Foto links : rafelige wonde door het plukken, kraken van het blad.
Foto rechts : gladde wonde door snijden van het blad

Wanneer blad snijden?

Daartoe hebben de we de teeltperiode onderverdeeld in verschillende fases.

I. Bloei tros 1 : Op dat moment komt het zelden voor dat er al te veel bladmassa is. De plant is pas geplant en vertoont nog niet een echt sterke groei. Vergeelde blaadjes onderaan de plant kunnen wel weggesneden worden. Als, bij de sterker groeiende tomatenplanten, een paar bladeren op de grond hangen, kan je die wel verwijderen. 

II. Bloei tros 2 :  De onderste 3-4 bladeren kunnen nu definitief weggesneden worden. Sommige daarvan zijn al verwijderd bij de vorige stap (bloei tros 1). 

 III. Bloei tros 2 en tros 3 : Bij zwakker groeiende planten hoeft er niets te gebeuren. In deze fase is er de vuistregel bij een sterk groeiend gewas : je moet de bloemen zien, je moet de vruchten zien hangen. Er zal dan ook al eens een blad boven de tros weggenomen worden om dat te bereiken. Een andere mogelijkheid in deze fase, toegepast door sommige hobbyuinders en bij sterk groeiende planten, is dat de bladeren wat ingekort worden. Persoonlijk vind ik dit minder makkelijk werken. 

IV. Bloei tros 4-5-6 : In deze periode zal het zelden voorkomen dat we bladeren wegnemen. De groei zal door het toenemend aantal vruchten verminderen, de stengeldikte wordt minder en de bladeren worden korter en kleiner. Enkel bij geënte planten kan de groei soms heftig blijven doorgaan. In dat geval blijven we de vuistregel van de vorige fase toepassen. 

V. Bloei tros 6-7 : De bloei van de zevende tros valt veelal samen met de eerste rijpende vruchten. Dan nemen we alle blad weg tot juist onder de rijpende tros. Deze bladeren zijn verouderd, dikwijls al wat geel en gekruld. Hoe dan ook, de plant heeft maar drie bladeren per tros nodig.
Niet teveel blad in één keer afnemen is aangewezen, beter vijf dagen tussenlaten als er meer dan drie bladeren in één keer moeten verwijderd worden om tot aan de eerste tros te geraken. 

VI. Vanaf het toppen : We gaan uit van de situatie dat de plant getopt is op zes zeven trossen. Vanaf nu gaat de bladpluk geleidelijk verder, in hetzelfde ritme als de oogst. Per tros die  aan het rijpen gaat  kunnen we drie bladeren meer afplukken tot juist onder de hoogste, rijpende tros. Is er nog één of twee vruchten of wat kleintjes die blijven hangen zijn, dan rekenen we deze niet mee en beschouwen we dit als een rijpende tros. Daar gaan we mee door tot aan de derde tros. Is het nog volop zomer, dan wachten we nog even om hogerop mee te gaan met de rijpende tros. Zoniet ontstaan er teveel nadelen zoals beschreven in deel 1 van dit artikel, vooral kwaliteitsproblemen op de vruchten dus. 

VII. Vanaf half augustus : Als er op dat moment geen  zomerse dagen (+25°C) zijn,  gaan we  iets drastischer te werk gaan bij het blad plukken. We maken een soort inhaalbeweging, waardoor de tros die pas begonnen is met rijpen ook bloot komt te staan. Die inhaalbeweging maken we door om 5-7 dagen drie bladeren weg te nemen. Zo komen we zeker tegen september zover dat ook de hoogst rijpende tros in de zon komt te hangen. Vanaf dan is de regel drie bladeren per tros die nog niet begonnen is  met rijpen en de hoogst hangende rijpe tros. Drie bladeren per tros zijn  nodig om te vermijden dat de plant teveel water richting vruchten stuurt, met barsten tot gevolg. Het is dan ook absoluut nodig de watergift aan te passen aan het verminderende aantal bladeren. Vanaf september zal de watergift minimaal zijn. 

Besluit : blad knippen zal in het begin vooral gericht zijn op het evenwicht tussen blad en vrucht herstellen, terwijl later op het seizoen blad knippen nodig is om overtollig blad weg te nemen.  Nog later zal blad wegnemen ervoor zorgen dat de rijping bevorderd wordt. 

Fasen van het blad snijden in beeld.

Met dank aan Herman de Moor voor de foto’s, afkomstig uit zijn artikels in de serie teelt van geënte tomaten en teelt in potten. Alsook voor het meedenken bij het opstellen van dit artikel. 

serre_tomaten_herman1 SSA50611blad-snijden-afhangend-blad 

fase I.
Foto’s : Vlak na het planten is de bladgroei zeker nog niet weelderig, de de onderste blaadjes vergelen soms of hangen wat op de grond en  deze kunnen dan ook al snel verwijderd worden. 

serre_tomaten_herman2 serre_tomaten_herman4 

fase III.
Foto links en rechts : bij deze planten is er een sterke groei, de stam is dik, de bladeren zijn lang en en je ziet haast geen bloemen of vruchten. 

serre_tomaten_herman5 serre_tomaten_herman6 

fase III en IV.
Op deze foto zie je dat er boven de tros een blad weggenomen werd. Zo verbetert de “doorkijkbaarheid” van de plant. Op de rechterfoto zie je dezelfde planten op het moment dat de eerste tros aan het rijpen gaat (zie onderaan de plant). Een signaal om te starten met de “de echte” bladpluk. 

serre_tomaten_herman8  

fase V
Op deze foto zie je dat er blad verwijderd werd, mee met de rijpende tros. 

SSA58754  SSA58758 

fase VI en VII
Nog later op het seizoen, na half augustus zullen we hoger dan de derde tros ook bladeren verwijderen, echter nooit hoger dan de laatst rijpende tros. Zo zie je dat bij de planten achteraan de foto het blad snijden al verder gevorderd is. 

Natuurlijk zijn we benieuwd naar uw bemerkingen bij deze richtlijnen over blad snijden bij tomaten. Alsook zijn we nieuwsgierig naar uw eigen methode. Laat ze weten in de reactiebox hieronder.


Reacties

18 reacties op “Tomaten telen : waarom, hoe en wanneer blad snijden? – deel 2”

  1. olaf avatar
    olaf

    hoi, voor het eerst plantjes en ze groeien prima. ik weet alleen niet wanneer ik nu de eerste bladeren moet afsnijden en ben bang dat ik ze tevroeg afsnij. de plantjes zijn 25-30 cm hoog.
    kan dat al of moet nog wachten ? Bedankt voor het antwoord!

  2. […] Soms staan ze zeer weelderig, soms ook niet. Meestal staan ze mooi groen. In enkele gevallen is bladpluk […]

  3. Beste Piet,
    deze tip van de professionele kweker is correct, als de plant sterk groeit en er teveel blad dreigt te ontstaan. Is het blad sowiezo al korter en minder weelderig dan is dat waarschijnlijk teveel. En dat laatste is bij de hobbytuinder dikwijls het geval. Het wegnemen van het derde blad zal vooral van toepassing bij geënte planten en bij het begin van de groei, tot 2de – 3de tros zie punt III in bovenstaand artikel.
    Tot nu toe heb ik geen enkele reden om aan te nemen dat tomaten beter niet getopt worden. Het toppen bevordert het dikken en het rijpen van de laatste trossen. Ik zou wel toppen, maar dan wel drie bladeren boven de laatste tros laten staan. In de oksels daarvan groeien dan dieven die je dan op twee of drie bladeren kan toppen. Dit lijkt mij beter dan niet toppen of in ieder geval beter dat nog extra trossen te laten groeien die toch niet meer kunnen af-geoogst worden.

  4. piet vandaele avatar
    piet vandaele

    Ik snoei normaal de bladeren eraf tot aan de onderste tros die nog tomaten (op een enkeling na ) heeft en ik ben zeer tevreden over de resultaten. Maar vorige week vertelde een vriend me dat een professionele teler gezegd had dat je beter ieder 3e blad na een tros kunt uitsnoeien, dit geeft zwaardere vruchten? Trouwens nog een vraagje, ik zet altijd twee rassen in de kas: pyros en tamaris en bij de zaadboer zeggen ze dat je tamaris beter niet kunt toppen en pyros wel.
    Klopt dit

  5. martin avatar
    martin

    Halfgroene of groene tomaten( eind september) rijp ik nooit in de zon.
    Leg de tomaten in een bakje in een tuinhuis, hok, …, dek ze donker met bruin papier of een krant.
    Lukt (met wat geduld) verrassend! Zijn natuurlijk niet meer de beste van smaak maar wel nog perfect bruikbaar in allerlei gerechten. Veel succes. (ik gebruik: bordolese pap)

  6. Ook ik snij tomatenblad: zeker de oude, vergelende bladeren, maar ook blad met vlekjes of de gevreesde ziekte. Blad plukken is maar 1 van de vele maatregelen die ik neem om mijn tomatengewas gezond te houden: het hele arsenaal staat op http://www.velt.be/Joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=1252&Itemid=83

  7. Luc Neyns avatar
    Luc Neyns

    Voor René :

    Halfgroene of groene tomaten : soms lukt het om ze te laten rijpen op een vensterblad, in het licht dus, maar niet in volle zon. Gegarandeerd suksesvol is dit echter niet. Het lukt iets beter als de tomaten vooraf (aan de plant dus) (preventief) behandeld werden tegen rot (phytophtora)

  8. hallo luc wat zou ik best doen met die groene tomaten ik heb informatie had de groene of half rype tomaten in het donker te zetten op een warme plaats te zetten of niet nog maals dank

    1. pierrot avatar
      pierrot

      ik pluk mijn tomaatjes ( om de 2, 3 dagen) dikwijls te samen, de rode rijpe en de iets onrijpere… deze leg ik in houten bakjes met KRANTENPAPIER erover..!!! na 3 dagen zijn ze allen even rood en even rijp..!!!!

  9. Luc Neyns avatar
    Luc Neyns

    Voor Sven ivm wachttijd na gebruik van cuprex op tomaten:
    – cuprex is een schimmelbestrijdingsprodukt (preventief!) dat koper bevat en verwant is met de van ouds gekende bordeause pap. Deze produkten zijn allebei kontaktprodukten : zij liggen uitwending op blad en vrucht en worden weinig of niet opgenomen in de sapstroom of binnen de vrucht. Deze kleine hoeveelheid is voor de mens niet giftig : koper is een essentieel spore-element in onze voeding (maar we giftig voor schapen !)
    – 30 g per 10 l : voor bordeause pap gebruikt men 50g kopersulfaat + 50 g gebluste kalk per 10 l : gelet op de verwantschap van deze beide produkten lijkt een dosis van 30 g cuprex mij te laat en waarschijnlijk weinig efficient.
    – let op bij gebruik van koperhoudende produkten : dit koper komt hoe dan ook in uw bodem terecht en kan daar accumuleren. Ik verkies de laatste jaren daarom het gebruik van niet-koperhoudende produkten op basis van zwavel. Ik heb erg goede resultaten bv met Tatoo van Bayer. Dit produkt bevat twee komponenten waarvan één uitwending is (kontakt) en een tweede sistemisch (komt in de sapstroom)
    Groenten uit een bodem met veel koper mogen nooit gevoerd worden aan schapen : deze zijn zeer gevoelig aan kopervergiftiging.
    – de restanten van deze sproeimiddelen op tomaten kan u gemakkelijk verwijderen door ze de met de hand te wassen onder een kleine waterstraal. Moest dit niet volledig lukken kan u ze eventueel enkele minuten laten weken in koud water met azijn (1 vol azijn + 5 vol water). Naargelang het gebruik kan U de vruchten ook even onderdompelen in kokend water en vervolgens het vel met een mesje verwijderen.
    – 14d wachten of niet : ik zou de vruchten gewoon plukken als ze rijp zijn; na 14 d zullen ze wellicht overrijp zijn

  10. Bart DB avatar
    Bart DB

    Heb net hetzelfde voor en mijns inzien inderdaad teveel water…de plant stuurt het water door naar de vruchten, deze komen onder spanning te staan en barsten.

  11. Peter K. avatar
    Peter K.

    Hoe komt het dat bij mijn kerstomaatjes de vruchten barsten?
    Ik heb het alleen bij de planten die in de volle grond buiten de kas staan, kan het iets te maken hebben met de regenval van de laatste tijd,ook als ze gaaf geplukt zijn gaan ze achteraf toch nog barsten wanneer ze narijpen los van de plant.

  12. Anneke avatar
    Anneke

    jammer om de rupsen van koolwitjes te vernietigen!
    Ik pluk ze van de planten, ook eventuele eitjes. Dan doe ik ze in een bak waar ik iedere dag verse koolbladeren in doe die ik dus zelf uitkies! genoeg bladeren aan de planten om ze ruim van voedsel te voorzien. De rupsen verpoppen in de bak en veranderen in mooie vlinders! Zo heb je in je tuin plezier van de vlinders!

  13. De Pauw avatar
    De Pauw

    Langs deze weg hou ik eraan Mr Luc Neyns te danken voor zijn duidelijke raadgevingen en hoop volgend jaar op die manier enkele lekkere kolen uit mijn tuin te kunnen smullen. Nogmaals dank!

  14. Bart D B avatar
    Bart D B

    Bij het afsnijden van het blad met een scherp mes kan je, je mes ontsmetten in azijn om te voorkomen dat je ziekten van de ene naar de andere plant overbrengt.

  15. Luc Neyns avatar
    Luc Neyns

    Knolziekte bij koolgewassen is een fysiologische zieke veroorzaakt door een te zure bodem (er zijn geen virussen, insecten of andere parasieten bij betrokken.) Oplossing bestaat uit het inwerken van korrelkalk (20 kg/100 m²), liefst een paar weken voor het planten. Bovendien geef ik bij het planten nog ongeveer een koffielepel gemalen kalk (dolomiet) in het plantgat alvorens aan te gieten.
    Kolen vragen veel bescherming. Zo had ik vroeger veel uitval door mineervliegen die de groeikop van de kleine plantjes wegvreten. Hier bestaat de behandeling uit de (preventieve toepassing) meteen na het planten en verder om de 10 dagen van een insecticide en dit tot het begin van de koolvorming. Ook vogels (hout- en tortelduiven) zijn gek op jonge koolblaadjes. Een klassieke vogelschrik of een paar lege plasticflessen opgehangen aan een koord aan een stok of staaf die dan gaan rammelen in de wind helpen.
    Tenslotte zijn er nog slakken die deze lekkere plantjes ook lusten: ik gebruik (ecologische) slakkenkorrel bij het planten (na het aangieten) en dan nog eens na een drietal weken: dan is de stam van de koolplant nog goed bereikbaar.
    Kijk ook uit naar rupsen (meestal groeten rupsen van koolwitjes). Hier lukt het mij om deze gewoon van de planten af te ‘plukken’ en te vernietigen.
    Kolen kweken is dus duidelijk wat meer dan ‘in de grond steken en afwachten ‘ !
    Veel succes

    Luc Neyns – Tienen

  16. De Pauw avatar
    De Pauw

    Hallo, dit is de ideale methode doch we stellen vast dit niet te vroeg te doen gezien de vogels dit jaar in de rijpe vruchten gaan pikken

    Kan iemand tips geven om ons probleem op te lossen?
    nl. over de ganse oppervlakte van moestuin, welke we vooraf in 6 verdeelden, kunnen we geen koolgewassen telen overal krijgen ze “knol” ziekte
    Dank en vriendelijke groeten

  17. […] Lees nu ook deel 2  Hoe en wanneer blad snijden? […]

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.