Rode en groene spruiten kweken en vergelijken

Op hetzelfde tijdstip, op dezelfde plaats en onder gelijkaardige omstandigheden werd groene en rode spruitkool geteeld. rode-spruitenHet gaat om een vergelijking tussen de rassen ‘Topline F1’ en de rode (paarse) spruitkool ‘Falstaff’. Beide rassen werden aangekocht via de zaadfirma Thompson and Morgan. Topline F1 eerder toevallig, als extraatje bij een bestelling. Falstaff met de bedoeling rode spruitkool beter te leren kennen. Topline is trouwens ook verkrijgbaar bij een aantal Nederlandse zaadleveranciers. Er werd voor gekozen om de neerslag van deze vergelijking rijkelijk te illustreren met (25) foto’s.
Zowel ‘Topline’ F1 als ‘Falstaff’ zijn een middenlate herfst- en winterspruitkool, met een vrij groot oogsttraject, oogstbaar van half oktober t.m. eind januari. Rubine is een ander gekend rood spruitenras.

zaaiteiltje
In dit zaaibakje, van links naar rechts : Romanesco, rode spruitjes, groene spruitkool, broccoli, snijbiet. De kiemblaadjes van de eerste vier zijn natuurlijk gelijkaardig, het zijn immers allemaal koolgewassen.
Wat opvalt is de rode kleur van de steeltjes en de rode kleur van de Falstaff spruiten. Maar, ook opvallend, de rode steeltjes van de Topline spruitkool. In spruitkool is blijkbaar toch wel een genetische aanleg tot roodkleuring. Denk maar aan het oude spruitkoolras ‘Roodnerf’ dat steevast een rode lijn in de bladstelen vertoont. Ook bij sommige professionele rassen is deze roodverkleuring op bladstelen en bladeren dikwijls waarneembaar. (Zie bv. de foto’s in dit artikel over spruitkool toppen)

Zaaien
Behalve voor de zeer vroege teelt, met zaaiperiode in februari, ligt de zaaiperiode van de vroege, normale en late teelt altijd in maart tot eind april. Later zaaien dan 1 mei, zal de uiteindelijk opbrengst verminderen. Wil je een late oogst, dan is het beter om te kiezen voor een ras dat bestempeld wordt al laat. Op dezelfde dag gezaaid kan er tussen de rassen een verschil in oogstdatum zitten van vier maanden tussen vroege en late rassen.

Verspenen
Als de plantjes het eerste echte blaadje tonen, wordt er verspeend in kleine bloempotten van 7 cm of in trays gevuld met potgrond. Spruitkoolplantjes moeten vanaf het begin eerder traag groeien. Bemest het zaaibed of de bloempotjes niet meer, geef net genoeg water en hou de planten koel. Bij opkweek in een kas moet er genoeg kunnen verlucht worden. Gebruik liever een koude bak of gewoon in open lucht.

zaaiteil-losmaken

Maak de plantjes voorzichtig los met een stokje en neem ze vast bij de kiemblaadjes. Maak om met een stokje een ruim plantgaatje in de trays zodat je de wortels er makkelijk kan in laten zakken. Druk daarna de potgrond aan. En geef water.verspenen-kiemlobben-holte
Zie ook het artikel broccoli zaaien en verspenen voor nog meer foto’s. De opkweek verloopt immers gelijkaardig.

tray-spruitkool-rode
Let op de vrijwel groene blaadjes van deze jonge plantjes van rode spruitkool, enkel de stengel en de bladsteeltjes zijn paars.
Planten
Planten van spruitkool kan vanaf eind april tot half juni. De planten zijn dan zo’n zes weken oud. Uitplanten doe je bij alle koolgewassen best tot aan het hart van de plant. Om zo uitdroging en omvallen van de plantjes te voorkomen. Zorg voor een vochtige grond zodat achteraf water geven niet nodig is. Het plantbed krijgt eventueel de dag vooraf water (in droge periodes en als niet onmiddelijk regen verwacht wordt)

spruitkool-planten2

Plantmateriaal
Goed doorwortelde, vaste potkluit. Gedrongen en kloeke planten, afgehard en klaar om uit te planten. Het is goed om voor het planten en indien nodig de droge potkluiten te bevochtigen, zodat de hergroei vlot kan verlopen.

spruitkool-planten3

Plantputje te groot?
Hou de plant vast bij de blaadjes en til het plantje wat op. Vul met de andere hand het putje bij, eerst onder de wortelkluit en dan geleidelijk rondom de wortelkluit. Er mag grond komen tot boven de potkluit en dit tot aan het hart van de (spruit)koolplant.

gieten-plantput2

Water.
Zorg best voor een vochtige grond zodat achteraf water geven niet nodig is. Het plantbed krijgt eventueel de dag vooraf water in droge periodes en als niet onmiddelijk regen verwacht wordt. Of geef enkel water in de ruime plantgaten, om zo op het water te besparen.

aangieten-na-planten-spruiten

Water geven
Vooral op knolvoetgevoelige gronden wordt overvloedig water geven vlak na het planten best beperkt. Beter water geven vooraf. Geef je toch water na het planten, schoffel dan de grond één dag later en wacht daarna met water geven. De plantjes moeten nu op zoek naar water en zo hun wortelstels doen uitbreiden. Eigenlijk is daarna en gedurende de volledig teelt van spruitkool water geven overbodig. De teeltduur is lang waardoor de groeiachterstand al snel ingehaald is na een minder groeizame periode.

.

.

aanaarden

Aanaarden
Aanaarden is bij koolgewassen altijd een aanrader, je verstevigt daarmee de verankering van de plant in de grond en je doet aan onkruidbestrijding. Aard aan als de planten enkele weken aan de groei zijn en al een zestal grote bladeren hebben. Breng met een hak aarden van tussen de rijen in de rij, zowal van links als rechts. Op die manier ontstaat een aarden walletje die de planten ondersteunt.

Koolvlieg
Van alle koolgewassen lijkt spruitkool dikwijls het minste last te hebben van koolvlieg. Voor wie geen risico wil lopen zou het gebruik van koolkragen voor spruitkool een afdoende bescherming moeten geven. In het najaar kan het voorkomen dat er enkele maden van de derde generatie koolvlieg in de spruitjes zelf terug te vinden zijn!

Bemesting

Spruitkool vraagt wel veel voeding, maar niet op korte tijd. De groeiperiode is er immers één van vijf maanden en meer. Daarom is een grote organische voorraadbemesting voor spruitkool met stalmest ideaal. Op die manier komt de voeding tijdens de teelt geleidelijk vrij.
Of er extra bijbemesting nodig is hangt af van de voorgeschiedenis van de grond. En van de weersomstandigheden. Is het een humusrijke grond, dan beter even afwachten. De stikstofnalevering van zo’n grond kan hoog zijn in warme zomers. Als de groei ’s zomers al bij al minder goed is dan verwacht (door veel regen en koude temperaturen die de stikstofmineralisatie in de grond remmen) kan er ( in augustus) nog bijbemest worden met samengestelde minerale of organische bemesting (bv 40 g/m² (N+P+K)12+8+18). Bij stikstofgebrek is er paarsverkleuring, kleiner blad en laagblijvende planten. Bij te veel stikstopname is er een te weelderig gewas die veel energie in de bladgroei stopt en met kleine spruitjes tot gevolg.

rode spruitkool naast groene juni

Groeiverloop juni
Links groene spruitkool, rechts rode spruitkool. De groei van de rode spruitkool is minstens even goed als die van de groene spruitkool. De kleur van de rode spruitkool is nog niet zo opvallend.

spruitkool-rode-groen-juli

Groeiverloop juli 2007, de rode kleur van de Falstaff is al meer opvallend. Voor de rest een al even weelderige groei bij de groene als bij de paarse spruiten.

spruitkool-rupsen-koolwitje

Rupsen
Deze groep rupsen van het koolwitje heeft al enkele spruitjes verorberd. Denk dus niet : geen gaatjes in de bladeren, geen rupsen. Want de jonge spruitjes zijn tijdens de zomermaanden een lekkernij voor deze rupsen. Tijdig vangen is de boodschap. Wil je de rupsen bestrijden dan moet er veel water gebruikt worden dat langs de stam naar beneden loopt. Gebruik in dit geval een grove druppel en gebruik veel water. groene-kop-rupsen

groene-kop-rupsen-detail

Nog eens rupsen
Andere rupsen verstoppen zich dan weer in de kop van de plant. Ook hier is de schade nog perfect herstelbaar. Bij bestrijden is het in dit geval voldoende enkel de kop van de plant goed te behandelen, veel minder water nodig dus.

De bestrijding met het biologisch middel Xentari lukt best als de rupsen nog klein zijn.
Wie, in volle zomer, slechts om de week zijn gewas controleert zal inderdaad voor verassingen komen te staan. Tijdig eitjes en rupsen opmerken is de boodschap.
Wordt het echt niet meer te doen, dan kan je nog altijd ingrijpen met een synthetisch of natuurlijk pyrethroïde.

rode-groene-spruitkool-vergelijking-september

Kleurenpracht
September : de kleurschakering van de rode spruitkool in de moestuin is prachtig. Het is duidelijk dat er met het blote oog nog altijd geen verchil in groeiwijze of groeikracht op te merken is tussen de rode en groene spruitkool.

groene-spruitkool-spruitvorming-september rode-spruitkool-spruitvorming-september

Spruitzetting
De foto’s geven een beeld van de spruitzetting in september, nog net iets te vroeg om te oogsten. De groene spruiten zijn groter, maar niet veel. Ze zijn ook met meer doordat ze zeer dicht op elkaar staan. De paarse spruiten staan verder uit elkaaren zijn net iets kleiner.

Let wel, met de bovenstaande foto’s wordt eigenlijk niet het verschil tussen rode en groene spruiten aangetoond, maar het verschil tussen een productief hybrideras en een zaadvast ras

spruitkool-oktober-rode-groene

Oogsten
Eind oktober, de spruitjes zijn groot genoeg voor een eerste oogst. De grootste spruitjes worden geplukt. Er kan natuurlijk nog regelmatig geoogst worden, tot na de jaarwisseling zelfs. Ook nu is de bladgroei en lengtegroei van beide kleuren nog perfect vergelijkbaar.geoogst

Spruitjes, pas geoogst, en nog niet geschoond. De rode zijn net iets kleiner. De kleur is intens paars, net zoals bij rode kool.

gesneden-rode-spruitjes
Mini rode kool of rode spruitjes? rode-spruitjes-geschoond

Spruitjes schonen
Na het schonen van de rode spruitjes (het bijsnijden van het voetje en het verwijderen van de losse blaadjes wordt opnieuw wat groen zichtbaar tussen het paars.
gekookt

Koken. Rode spruitjes blijken heel snel gaar te zijn. Gelukkig blijft de kleur ook na het koken nog goed zichtbaar.

Besluit: rode, paarse spruitjes zijn net zo makkelijk te kweken als groene. De groeikracht is vergelijkbaar. In vergelijking met groene hybriderassen zijn ze iets kleiner, en minder talrijk op de stam aanwezig. Maar de verrassend andere, zoetere smaak maakt veel goed. Ook menen velen een lichte notensmaak te ontdekken. Zweer je bij de typische spruitensmaak, teel dan groene spruiten. Wenst u afwisseling in smaak en kleur, dan is rode spruitkook een echte blikvanger, zowel in de tuin als op tafel.

 

Nog enkele weetjes, tijdens deze teelt genoteerd
Witte roest

Witte roest lijkt vooral voor te komen op de rode variëteit. Op de bladeren, maar ook op de spruitjes. Dit heeft alles te maken met de zeer regenachtige zomer. Al bij al was de schade niet noemenswaardig. Het is trouwens zelden erg gesteld met de schimmel Albugo candida of witte roest (klik)

witte-roest-rode-spruitkool-bladeren

Tip: Toppen
U kan uit de spruitkoolplant het groeipunt wegnijpen om de oogst te vervroegen en de spruiten gelijkmatiger te laten afrijpen (toppen spruiten) Dit kan gedaan worden vanaf half-september, indien u te weinig uitgroei van de spruiten vaststelt of om de oogst van enkele planten te vervroegen en zo een nog betere oogstspreiding te


Reacties

17 reacties op “Rode en groene spruiten kweken en vergelijken”

  1. […] biologische zaden kan je bij Vreeken’s zaden kopen. Ga je dan nog even langs Luc Dedeene van GroentenInfo voor goede raad, dan kan je straks als een expert aan de […]

  2. ik heb ze bij zadenenzo besteld, erg goedkoop ook.

  3. Ook ik ga dit jaar voor de rode spruiten, Red Bull….ben erg benieuwd.

    groeten Annemiek

    1. Karen avatar
      Karen

      Hallo,

      moet u echt eten. Ze zijn jammer niet veel te koop maar de smaak hm en voor iemand die niet van de bittersmaak houdt wel aan te raden.

      Eet smakkelijk.

      Karen

  4. […] en http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/rode-en-groene-spruiten-een-vergelijkende-teelt/ […]

  5. Peter Dewulf avatar
    Peter Dewulf

    Blijkbaar is er weinig geweten over de smaak van rode spruitkool. Sedert einde september en ook nu nog eten wij geregeld rode spruitjes en om de week groene spruitjes. Het is zeer opvallend dat de smaak van de rode veel zachter is dan de intens smakende groene. Dit kan van belang zijn bij jonge kinderen welke nog niet houden van de stevige spruitkoolsmaak. De vorst nu zal nog veel zeggen over de winterhardheid. Voor ons volgend jaar zeker terug rode en groene spruiten. Peter Dewulf

  6. […] is ook een goede plantmaand voor heel wat koolgewassen. Spitskool kan nu nog steeds en sluitkool en spruitkool worden vanaf deze maand geplant. Toch zeker deze waarvan je al in het najaar wil gebruik maken. Wil […]

  7. […] Spruitjes Bevat 26 kcal per 100 gram en 2,6 gram vezels. Spruitjes zijn net als boerenkool een van de wintergroenten met de meeste vitamines en mineralen. Het is rijk aan vitamine B1, B2, B6, foliumzuur, vitamine C en selenium. Je krijgt hier veel energie van en het zorgt voor een goede weerstand. Kooktip: Maak er stamppot van met aardappelpuree, magere spekjes en 30+ kaas. […]

  8. Hallo Hennie
    als er inderdaad een sterke rupsaantasting was (waarschijnlijk koolmotje) dan kan het zijn dat de spruitjes in wording weggevreten zijn. Maar hogerop zouden er toch moeten bijkomen… Er is nog volop tijd voor de groei van de spruitjes. Succes!

    Luc
    http://groenten-boek.plantaardig.com

  9. hennie avatar
    hennie

    hallo,

    Nou ik weet niet of het iets wordt want er hebben rupsen in gehuist toen wij met vakantie waren.
    Ik heb nu gespoten maar ik zie nog geen rode spruitjes zitten. Dit zal het 2e jaar worden dat het niet gelukt is.
    We wachten af.

    groeten Hennie

  10. hennie avatar
    hennie

    Hallo,
    Ik heb dit jaar voor het eerst rode spruitjes gezaaid en verspeend en in de groentetuin gezet.
    Ik ben heel erg benieuwd hoe ze smaken en of het lukt.
    Jullie horen ervan. Van de spruitkoppen maak ik weer een lekker stampje van om te proberen net zoals bij de groene.

    groeten Hennie

  11. Aan ’n groene kans
    Inderdaad, minder mooi van vorm, klopt wel.
    Bedankt voor de tip in verband met duivenschade. Wie er problemen mee heeft zal dit zeker in overweging nemen.
    groetjes,
    Luc

  12. Aan Marlene
    Aan Marnix
    Plantjes in de handel vinden wordt moeilijk vrees ik.
    Zaad in België van het rode ras Rubin(e) kan je krijgen bij http://denieuwetuin.be/tweekleurig.php
    En in Nederland bij http://www.vreeken.nl
    groetjes,
    Luc

  13. G.Lamboo avatar
    G.Lamboo

    Wij zijn van corsovereniging Neerijnen, wie kan ons helpen aan 25 kg rode(paarse) spruiten die wij kunnen gebruiken op onze corsowagen, graag in de eerste week van september.
    Bij voorbaat dank G.Lamboo

  14. Vandenbruwaene Marnix avatar
    Vandenbruwaene Marnix

    Waar kan ik dit zaad (rode spruit kool )bekomen. Is het in België te verkrijgen, zo ja waar ?
    Of is er iemand die wat zaadjes te veel heeft ?

  15. 'n groene kans avatar
    ’n groene kans

    Wij hebben in 2007 ook rode en groene spruitjes geteeld. Wij hebben wel andere rassen genomen, omdat we graag met zaadvaste rassen werken (groen: groninger, rood: rubine).
    We vonden dat de rode spruiten lastiger plukten en iets minder mooi van vorm waren (langwerpiger). MAAR: het grote voordeel van de rode spruiten bleek dat de duiven de planten niet kaal vraten. In de kool zijn de duiven bij ons vijand nr 1.

  16. marlene raats avatar
    marlene raats

    hallo, waar vind ik als huistuinier in belgië of nederland rode spruitkoolplantjes aub ?

Laat een antwoord achter aan marlene raats Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.