Aardappelen controleren op doorwas!

Telkens de bodemtemperatuur te hoog oploopt zijn er problemen met doorwas. Nu er zowat overal regen komt is het best even het gewas te controleren. In dit artikel leest u wat het is, hoe dit ontstaat, wat de nadelen zijn en hoe je best reageert.

Wat is doorwas?
De aardappelplant kent als het ware een tweede groei. Op de stengels ontstaan vlak onder de grond nieuwe uitlopers (stolonen) waarop dan kleine knolletjes groeien. Op de al gevormde aardappelen ontstaan scheuten die dikwijls uitlopen op een tweede kleinere knol. Ook zullen de planten nieuwe bladeren en scheuten bovengronds vormen.

Doorwas_aardappelen_algemeen
Foto 1 : juist onder de grond ontstaan een massa nieuwe uitlopers met kleine knolletjes. Dit veroorzaakt uiteindelijk een kleinere sortering.

Wat is de oorzaak van doorwas?
De grote hitte heeft ervoor gezorgd dat de bodemtemperatuur gedurende enkele dagen boven de 25 graden ging. Het is bekend dat dit het ontstaan van doorwas bevordert. Als daarna een regenperiode volgt worden overvloedig nieuwe scheuten, bladeren en soms zelfs bloemen gevormd. De kiemrust van de aardappelen wordt doorbroken en de knollen onder de grond die al gevormd zijn vormen uitlopers.

Doorwas_aardappelen_aanknolmetuitloper 
Foto 2 : Op de middelste aardappel is een klein scheutje aanwezig waarop het begin van ontstaan van een secundaire knol te zien is.

Kan je dit voorkomen?
Enkel als de grond voldoende toegedekt was met loof en de grond regelmatig vochtig gehouden werd zal er minder doorwas zijn omdat de bodemtemperatuur er waarschijnlijk wat lager lag. Sommige rassen zijn extra gevoelig voor doorwas, maar geen enkel ras ontsnapt er volledig aan. Maar bij een grote hittegolf zoals we nu gekend hebben is doorwas praktisch onvermijdelijk

Kenmerken van doorwas
Doorwas bij aardappelen is zeer nadelig. De knollen zijn kleiner, een deel van de knollen wordt  glazig  en het percentage misvormde knollen neemt toe. 

Doorwas_aardappelen_knol_uitlopertjes
Foto 3 : Ook deze vorm van doorwas is vervelend, Er ontstaan spruiten op knollen van planten waarvan het loof al afgestorven is, in dit geval bij het ras Première.


Nadelen van doorwas
Als het loof afsterft zal de nieuwe knol die ontstaan is na de doorwas blijven doorgroeien en de eerstgevormde knol gebruiken als voedselbron. Er wordt daarbij zetmeel onttrokken aan de eerste knol en er ontstaan glazige aardappelen.(glasaardappelen of waterzakken)

Hoe ontstaan glazige aardappelen?
Zolang het loof mooi groen is blijft de schade beperkt. Afgezien van het feit dat er soms heel veel kleine knolletjes ontstaan en de gemiddelde grootte van de knollen tegenvalt. Is het loof echter al vrijwel afgestorven (bij vroege rassen of bij aardappelen die sterk afgezien hebben door de droogte) dan kunnen er heel wat glazige aardappelen ontstaan. Bij langgerekte knollen ontstaan zo glazige plekken aan het naveluiteinde van de knol. Daar kan later ook natrot ontstaan. Dikwijls is dit ook een lichte vorm van glazigheid, die pas opvalt als de aardappelen gebakken worden, dan ontstaan daar bruine vlekken.

Wat doen als doorwas vastgesteld wordt?
Het probleem zal zich stellen als er regen valt na een droogteperiode. Dan moet er beslist worden.

Als er op dat moment doorwas aanwezig is kan je twee dingen doen

  • Is het loof al afgestorven of niet meer groeikrachtig, dan wordt er best gerooid. Anders gaan de nieuwe scheuten al hun zetmeel uit de oude knollen halen. Of zullen de aardappelen kiemen in de grond.
  • Is het loof nog mooi groen en is er nog voldoende groeikracht aanwezig dan kan je ze nog laten doorgroeien, maar zorg er wel voor dat je dan tijdig oogst en het loof niet laat afsterven. Bij late aardappelen kunnen, als er nog voldoende tijd is tot de oogst, de nieuwe knollen zelfs de oude knollen vevangen. In de meeste gevallen echter moet er op gelet worden dat aardappelen die te lijden gehad hebben van doorwas  groen geoogst worden. Het  loof afdraaien of afsnijden om de aardappelen in de grond te laten afrijpen is dan niet aangewezen. Nadeeltje is dat dergelijke groen geoogste aardappelen wat minder goed bewaren, maar dat is bij glazige aardappelen net zo. 

Meer over aardappelen :
De teelt van aardappelen.
Aardappelen planten?  Bemesting
Pootgoed kopen, voorkiemen en poten (aardappelen)
Aardappelen : Temperaturen boven 30 graden zijn heel schadelijk
Primeur aardappelen uit eigen groentetuin, genieten maar!
Aardappelen oogsten : Première vroeger dan Eersteling.
Aardappelen aanaarden
Aardappelen telen, de bemesting met kalium en stikstof
Aardappelen voorkiemen

 


Reacties

12 reacties op “Aardappelen controleren op doorwas!”

  1. Hoe kan ik foto 1 en 2 dolwnloaden,
    Ik zou die voor ’n kunstproject willen gebruiken

  2. […] Tijdens warme zomers, als de bodemtemperatuur te hoog oploopt ontstaat er doorwas. Juist onder de grond ontstaan een massa nieuwe uitlopers met kleine knolletjes. Dit veroorzaakt uiteindelijk een kleinere sortering. De grotere knollen worden gemakkelijk glazig. Meer info in het artikel Aardappelen controleren op doorwas! […]

  3. J. Kwakkel avatar
    J. Kwakkel

    Hallo allemaal,

    Ik heb een serieus probleem… we hebben voor het eerst de late texla aardappel groeit heel goed tot ik nieuwschierig werd en de aardappel ging bekijken….. er zitten allemaal witte puntjes op hoord dat??

    1. Dag
      stuur eens een foto naar lezersbijdrage@plantaardig.com, maar ik denk dat dit eerder een normaal verschijnsel is, tenzij die witte puntjes, eigenlijk kleine wratjes zouden zijn. Maar, een foto kan veel verhelderen.

    2. wout avatar
      wout

      Had precies hetzelfde en ben gaan zoeken op internet, kwam uw reactie tegen. Had trouwens een goede oogst, voor controle had ik er 2 planten uit gehaald en dit viel niet tegen.
      Ik ga ff een mailtje sturen naar groenteinfo.

  4. Hallo dokun.

    Die groene balletjes komen in de aardappelplant nadat deze gebloeid heeft en is dus balletje vol zaadjes.
    Maak er maar een open, dan zul je het zien. Maar niet van proeven, want ze schijnen giftig te zijn!!

    Vutter.

  5. dokun avatar
    dokun

    Hallo,

    We hebben in een aardappel-bak aardappels staan (bildstar). Op zich gaat het allemaal naar wens, maar er groeien aan de planten op tomaat lijkende ronde bolletjes.

    De bolletjes waren eerst helder groen, en worden nu langzaam bruin (rijpen?).

    Heeft iemand enig idee wat dat zou kunnen zijn?

    Alvast bedankt!
    dokun

  6. Erg handig artikel over allerlei aardappelproblemen

  7. […] deze relevante artikels Aardappelen controleren op doorwas! en Aardappelen met zwarte of bruine […]

  8. Roger,

    Het feit dat u spreekt van zeer grote aardappelen deed onmiddelijk een belletje rinkelen. Ik denk aan holheid, waarbij ook bruine vlekken voorkomen.
    Bekijk eens het artikel en de foto op http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/holheid-groeien-de-aardappelen-te-snel/
    Hoogstwaarschijnlijk is het dat?

    Zie ook het besluit :

    Het is goed even de vroegste aardappelen te controleren op holheid, en ga eventueel rooien, of zeker het loof verwijderen om de groei te stoppen als er holheid vastgesteld wordt en/of de aardappelen voldoende grof zijn

    groetjes
    Luc
    http://groenten-boek.plantaardig.com

  9. Ik heb dit jaar een nare ervaring met aardappelen.
    Ik heb eigenlijk nooit geweten wanneer een aardappel rijp is. Dus met de hoge prijs, oogsten.
    Ik zette Nicolas op 2 verschillende plaatsen in mijn tuin.
    Bij de eerste controle verleden week vond ik zeer mooie aardappelen, zelfs frietpatatten.
    Maar bij het schillen en doorsnijden ontdekte mijn vrouw bruine plekken binnenin. Aan buitenkant niets te zien.
    Ik stuurde een mail naar tuinierengroep van Seniorennet en kreeg de volgende reacties.:
    -Bruinrot en niet opeten(wij hebben de bruine plekken eruit gesneden en gewoon gekookt,ikleef nog
    – Bruinrot met melding dat mijn grond voor enkele jaren om zeep is voor aarappelen,
    -aardappelplaag- lakschurft – Wat denken jullie ervan?

  10. […] Aardappelen : loofverbruining bij aardappelen, vroegtijdig afsterven loof, te kleine aardappelen (bij de vroege teelten)  Bij latere teelten slechte knolzetting. Straks misschien doorwas? […]

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.