8 x zieke en afwijkende aardappelknollen

ph5bm14aDeze week kreeg ik van twee verschillende lezers foto’s toegestuurd van aardappelen met gebreken. Het loont zeker de moeite deze te publiceren voor de andere lezers. Ondertussen maken we van de gelegenheid gebruik om ook nog enkele andere veel voorkomende gebreken bij gerooide aardappelen te tonen en te verwijzen naar de artikels hierover. In dit artikel hebben we het achtereenvolgens over luchtknollen, groeischeuren, holheid, zwarte aardappelen, schurft, ritnaalden en doorwas.

Hebt u andere afwijkingen gemerkt bij de aardappelen in uw tuin, laat niet na een foto te sturen naar lezersbijdrage@plantaardig.com of de foto te publiceren op de facebookpagina van GroentenInfo.

 

1. Luchtknollen.

Willy stuurde volgend bericht en foto’s.

Hallo ,ik heb in mijn tuin een aardappelplant met volgende eigenaardigheid. Sinds enkele weken gaat 1 aardappelplant verdorren, maar op de stengels komen bollen tevoorschijn ter grootte van een mispel. Zie foto in bijlage. Kan iemand mij zeggen wat dit is??

image

image

Antwoord
Bij het zien van de foto dacht ik onmiddellijk aan de vorming van bovengrondse knollen, luchtknollen genoemd. Je zou kunnen verwarren met de bessen die soms ontstaan na de bloei, maar dat is het duidelijk niet.
De oorzaak van luchtknollen is het afsterven van de stengel onder de grond, waardoor geen koolhydraten naar beneden kunnen vervoerd worden en de plant verplicht wordt aardappelen boven de grond te maken. Dit afsterven van de stengel kan verschillende oorzaken hebben, zoals bijvoorbeeld de schimmel Rhizoctonia. Je ziet een foto en je leest er meer over op http://www.pcainfo.be/portal/page?_pageid=60,283123,60_283163&_dad=portal&_schema=PORTAL

2. Groeischeuren

Van August kreeg ik volgende bericht

Beste, dit jaar constateer ik uitzonderlijk veel gebarsten (grote) aardappelen. Zou dit te wijten zijn aan het feit dat ik deze begin maart onder plastiek heb gepland ? En onder deze plastiek heb gehouden tot eind april. Ik zag wel uitzonderlijk veel “groen”, waardoor ik minder oogst heb verkregen. Het uitzonderlijk mooi voorjaar (droog) kan er ook een oorzaak van zijn. Ik ben maar een “leek” op vlak van tuinieren, doch ik wou dit toch even mededelen. Daar mijn land nogal “laag” ligt heb ik geen water moeten geven. Uiterlijke ziekte beelden heb ik niet geconstateerd op het bladgroen wel een uitgesproken bloei ! Foto’s in bijlage kunnen misschien verduidelijking brengen. Hopelijk volgend jaar beter !

Gebarsten premièren 002

Gebarsten premièren 003

Antwoord van GroentenInfo
Dit zijn overduidelijk groeischeuren. zie ook op http://www.agris.be/nl/aardappelziekte/194078.asp Nu nog de oorzaak achterhalen. Dit zou inderdaad te maken kunnen hebben met zeer sterke groei. Zou het kunnen dat er flink bemest geweest is? Of wat was de voorgeschiedenis van het perceel? Het plastiek zou dan de groeikracht van de aardappelen nog extra bevorderd kunnen hebben. Maar het plastiek zelf zou ik niet als oorzaak zien. Of het zou kunnen dat er na een groeistilstand door droogte opnieuw groei ontstaan is door een regenbui. Ik ben alvast benieuwd naar de bemesting van de aardappelen.

Antwoord van August :”Je zal gelijk hebben dat ik overbemest heb. Ik had een ruim aanbod van verse koemest en ik heb deze pas ingewerkt net voor het planten. Ik zal dit niet meer doen. Vorig jaar hadden er boontjes en prei op dit stukje grond gestaan. Volgend jaar beter hoop ik.”

Antwoord van GroentenInfo
Koemest mag wel degelijk voor aardappelen gegeven worden, maar de dosis was duidelijk teveel, of de stamest was niet genoeg verteerd.  In dit geval had een extra toediening van patenkali kunnen helpen om de groei van de aardappelen te beheersen. Niet bemesten volgend jaar zou evenzeer tot teleurstelling kunnen lijden.

3. Holle aardappelen

ph5bm14a

Holheid is het verschijnsel waarbij midden in aardappelknollen een holte voorkomt die aan de buitenkant niet zichtbaar is. Holheid ontstaat als gevolg van onregelmatige groei van het gewas en komt vooral voor bij grote knollen. Er bestaan duidelijke rasverschillen in gevoeligheid voor holheid. Meer info in het eerder verschenen artikel  Holheid : groeien de aardappelen te snel?

4. Schurft bij aardappelen

ebdvvxyr

Het is een verkurking van de aardappelhuid, als gevolg van aantasting door een grondschimmel. Deze verkurking kan oppervlakkig zijn of diep (pokken). Niet de smaak, wel de handelskwaliteit wordt hierdoor negatief beïnvloed. In schurftplekken kan gemakkelijk vuil ingesloten raken. Meer info over schurft bij aardappelen in het artikel Aardappelen met zwarte of bruine huid

5. Zwarte vlekken op de knollen

3nswpixb

Deze aardappelen zijn zwart en rotten door een knolinfectie van de aardappelziekte.  De knollen vertonen langs de buitenkant zwarte vlekken die zwart en waterachtig zijn. Knollen aangetast door  aardappelplaag worden best zorgvuldig uitgesorteerd om te vermijden dat ze tijdens de bewaring verder onheil aanrichten.

6. Gaatjes in de knollen.

fcafdtiq

Op deze foto is het duidelijk, maar soms zie je alleen de gaatjes die de larven van de kniptor, ritnaalden genaamd, maakt. Meer info in het artikel Lok ritnaalden met aardappelen.

7. Doorwas bij aardappelen

fu2335r2

Tijdens warme zomers, als de bodemtemperatuur te hoog oploopt ontstaat er doorwas. Juist onder de grond ontstaan een massa nieuwe uitlopers met kleine knolletjes. Dit veroorzaakt uiteindelijk een kleinere sortering. De grotere knollen worden gemakkelijk glazig. Meer info in het artikel Aardappelen controleren op doorwas!

8. Slakken onder de grond!

update 15/08/2012 Herman de Moor schrijft : binnenin kunnen de aardappelen  zodanig uitgevreten zijn dat ze omzeggen waardeloos zijn voor consumptie.
foto 1  : de half geschilde aardappel mét de slak er nog in die Monique vond
foto 2 :  de aardappel en slak zijn nu van mekaar gescheiden
foto 3 :  detailfoto van de slak,  eens de slak zich voortbeweegt bereikte ze een gestrekte lengte van ongeveer 5 cm

Uit dit document http://www.kennisakker.nl/files/Kennisdocument/Rapport_11044_preventieve_beheersing_slakkenschade.pdf

het volgende citaat

“Uit een inventarisatieonderzoek uitgevoerd doorPPO en DLV Plant blijkt dat de gele en slanke kielnaaktslak (Tandonia sowerby en T.
budapestensis) en de zwarte, donkere en bruine wegslak (Arion hortensis, A. distinctus enA. subfucus) de schadeveroorzakers zijn. De schade van deze ondergronds levendeslakken wordt niet gedurende de teelt van het gewas geconstateerd, maar bij de oogst,tijdens de inschuring of gedurende de bewaring.
Een nieuwe belager van met name aardappelgewassen is de wormnaaktslak (Boettgerilla pallens Simroth). Deze wormnaaktslak is in 2010 op 2 percelen aangetroffen.”

Ook iets speciaal bij uw aardappelknollen opgemerkt? Stuur dan uw foto naar lezersbijdrage@plantaardig.com


Reacties

15 reacties op “8 x zieke en afwijkende aardappelknollen”

  1. Anneke Breedveld avatar
    Anneke Breedveld

    Zou u mij kunnen vertellen welke kleur de bessen van een aardappelplant krijgen als ze rijp zijn?
    Blijven ze groen of worden ze donker, net als zwarte nachtschade?

    1. Die worden inderdaad zoals deze van zwarte nachtschade!

  2. Ik kreeg een bericht van Willem Noordhoek

    Heren tuinders,
    Na het lezen over de holle aardappelen het volgende,
    Ik teel al jaren lang vroege aardappelen van het ras Dore en wel op Zware kleigrond.Altijd dezelfde bemesting 12-10-18 en pootgoedmaat 28/35
    Ook ik heb soms last van holle, meestal in de grote aardappelen.Hier op de Zuid-hollandse eilanden gaat het verhaal dat dat komt door groeistilstand in de lente meestal veroorzaakt door droogte.Door de planten goed in de gaten te houden en op tijd te beregenen kan ik het aantal holle tot een minium beperken.Dit jaar echter heb ik ook holle in kleine knollen die iets groter zijn als een ei.Tijdens de groei hebben ze zeker niet stilgestaan,maar het heeft wel erg lang geduurt voor ze boven de grond kwamen. Hier in de omtrek weet niemand een oorzaak.

    Willem noordhoek

  3. Ik kreeg een bericht en een foto van Atie Jonker.

    Beste groentevrienden!
    Ook mijn aardappels ontkwamen niet een de ellende; het komt zuiver door de nattigheid.
    De eerste serie (Rattes d’Ardeche)had ik geplant in een verhoogd bed met lichte grond.
    De aardappels uit het verhoogde bed mankeren niets,
    De tweede serie (poters die ik over had) had ik in de volle (KLEI) grond geplant.
    Vanwege het slechte weer kon ik een paar dagen niet rooien , ook al omdat dat tuindeel onder water stond! Dus ik hield mijn hart al vast….
    Ze zijn echt allemaal rot….Het loof was ook binnen één dag helemaal verdwenen!
    Als je de aardappel door midden breekt ziet het eruit of ie al gaar is en als je knijpt spuit het vocht er uit, heel vies. Ook zitten er gaatjes in en bruine plekken. Minder goed te zien vanwege alle modder.
    [img]http://www.plantaardig.com/groenteninfo/wp-content/uploads/rotte_aardappelen.jpg[/img]

  4. Martin Dhont avatar
    Martin Dhont

    Heb voor het eerst ernstige last van (hoogstwaarschijnlijk) Rhizoctonia. (rode eersteling: zeer goede oogst, charlotte: zeer ernstige aantasting, bintjes… nog in de grond maar zien er ook uit als de charlotte dus …) Alle andere gewassen lopen naar wens. Grondbehandeling? Wat?

  5. […] ook : 7 x zieke en afwijkende aardappelknollen, moest het toch gebeuren dat je iets abnormaals opmerkt bij de knollen. E-mail Related […]

  6. Goedendag Tuinmannen en Tuinvrouwen,

    Op 7 april 2011 heb ik de volgende aardappelen gepoot. Frieslander, Lekkerlander, Nicola en Texla. Nicola had ik nog nooit verbouwd maar door een collega die te veel pootaardappelen van dit soort had was dit voor mij de eerste keer. Vanwege het droge voorjaar is het gewas verschillende keren beregend. De Frieslanders zijn op 2 juli gerooid. Elk jaar vertoond het loof bij mij de kenmerken van phytophthora wat steeds grotere vormen aanneemt tot het loof afsterft, dit begint meestal eind juni/begin juli. Omdat wij het een fijne aardappel vinden verbouw ik al jaren Lekkerlanders. Wanneer men Lekkerlanders volledig laat uitgroeien kunnen ze erg groot worden. Dit heeft het nadeel dat een deel van de knollen hol wordt, dit ras is hier erg gevoelig voor. Daarom en om aantasting van phytophthora in de knollen te voorkomen rooi ik kort na de Frieslanders de Lekkerlanders, dit jaar op 21 juli. Hier was bij controle van de knol geen afwijking te ontdekken. De Nicola is door het vele werk blijven zitten tot 1 september. Het loof was toen natuurlijk al afgestorven. De opbrengst was groot met ook veel grote knollen. Bij het controleren van de knollen kwam ik de gebreken tegen zoals op de foto’s te zien zijn. Deze foto’s heb ik apart per e-mail verzonden. De Texla is op 3 september gerooid. Dit ras verbouw ik voor het 2e jaar. Bij controle van de knol zijn ook dit jaar geen afwijkingen te zien. Echter opnieuw te weinig knollen en de knollen zijn te klein. Daarnaast is het een vastkoker die slecht voor stampotten te gebruiken is. Wat mij betreft dus geen Texla meer. Mijn vraag is of op de foto’s te zien is om welke afwijking en/of ziekte het hier bij de Nicola’s gaat. Had dit voorkomen kunnen worden door de Nicola’s eerder te oogsten? Verder hoor ik graag ervaringen of raadgevingen van collega tuinmannen en tuinvrouwen over de hierboven genoemde rassen of andere rassen.

    Groetend,
    Wim

    1. Helaas Wim, uw foto’s heb ik niet ontvangen, ik meldde dit al eind vorig jaar per mail, maar er moet iets fout gelopen zijn. Heb je nog de foto’s dan kan je ze nog altijd opsturen naar lezersbijdrage@plantaardig.com

  7. krista avatar
    krista

    ik ben nog vrij onervaren met het telen van groenten en aardappelen. Maar ben er toch in geslaagd prachtige aardappelen te kweken. Er is echter 1 probleem. Wij hebben vandaag de eerste nicola-aardappelen uitgedaan en gegeten. De bloemen van de planten zijn al even uitgebloeid, maar het groen is nog niet vergaan. Het probleem is echter dat sommige aardappels zwart worden en hard blijven bij het afkoelen, terwijl ik er helemaal niets aan zie bij het schillen en koken. Dat probleem hadden wij ook bij de vroege aardappels enkele weken geleden, maar de vorige 2 jaren niet. Hoe komt dit en wat kan ik eraan doen?
    Alvast bedankt voor een ractie

  8. Zopas een foto en bericht gekregen van Cijsouw

    Ja,we hebben ook iets eigenaardigs op de aardappelen.
    zoals op de foto te zien is zijn het bruine vlekken,maar het is niet nat of stinkend
    Bij het rooien zijn het enkele maar het worden er steeds meer.De aangetaste aardappelen worden taai en niet meer te eten
    Wat kan dat toch zijn?

    [img]http://www.plantaardig.com/groenteninfo/wp-content/uploads/bruine-vlekken.jpg[/img]

  9. marian ulehake avatar
    marian ulehake

    bij mij gaat het loof van de aardappelplant liggen en er komt geen bloemen in.
    is er iets aan de hand?

    1. Misschien dat de droogte ervoor zorgt dat de groei voortijdig stilvalt? Vroege aardappelen bloeien niet altijd veel. En zeker niet bij dit voorjaar met de grote droogte en de geringe groeikracht.

    2. Bart Sanderse avatar
      Bart Sanderse

      Meestal is er sprake van vrij veel stikstof in de bemesting maar is er te weinig kalk in de bodem.
      De aardappelplanten hebben dan de neiging slap op te groeien en gaan dan hangen.

Laat een antwoord achter aan GroentenInfo Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.